Page 8 - ลายผ้าอัตลักษณ์ประจำจังหวัดนครครีธรรมราช ลายดอกพิกุล
P. 8

ความสําคัญในการใชผาที่เกี่ยวของกับประเพณีตาง ๆ มีดังนี้

                        ๑.  การเกิด  มีการนําผาเขามาเกี่ยวของชานานแลว  เพราะสมัยกอนโบราณเมื่อมารดาเริ่มตั้งครรภ

               ก็ตองเตรียมทอผาไวสําหรับเปนผาออม ผาหม ผาหุมฟูก และเสื้อผาสําหรับทารกเมื่อคลอดออกมา
               และทําความสะอาดตัวเด็กแลว ก็เอาผาที่ทอไวมาหอตัว หรือบางคนก็เตรียมทอผาไวกํานัน ลูกหลาน

               หรือญาติพี่นองที่จะคลอดก็มี

                        ๒. การแตงงาน ผาทอที่เกี่ยวของกับพิธีการแตงงานของชาวนคร คือ ผาไหว เปนผาที่คูบาวสาว
               ใชแสดงความเคารพญาติผูใหญทั้งสองฝาย หรือเปนผาขาวพับที่เจาบาวจัดไปในขบวนขันหมาก ซึ่งไมจํากัด

               ความยาว (แตตองไมนอยกวา ๓ หลา) ในพิธีแตงงานจะมีพิธีกราบหมอน ซึ่งฝายเจาสาวจะตองเปนผูจัดเตรียม

               ผาขาวสองผืน (ใชทําเพดานเหนือที่ประกอบพิธีกราบหมอนผืนหนึ่ง และปูทับบนหมอน กอนที่จะวางเครื่องบูชาผืนหนึ่ง)
                        ๓. การปลงศพ เมื่อจัดพิธีปลงศพนิยมใชผาขาวหอศพ ซึ่งเปรียบเสมือนธรรมะที่ขาวสะอาด

               ไมมีมลทิน ทุกคนตองใชการนุงผาใหศพ แลวก็มีผาไหมคลุมโลงศพ นอกจากนี้ ยังมีการใชผาขาวโยนขามศพ

               ๓ ครั้ง เพื่อใหครบองครัตนตรัย แลวนําผาไปสวด เมื่อสวดเสร็จก็นําผานี้ไปถวายพระ

                        ๔. ประเพณีเขาพรรษา การทําบุญเขาพรรษาถือเอาวันแรมคํ่า เดือนแปดเปนวันแรกใหภิกษุสงฆ
               สามเณรอยูประจําวัดใดวัดหนึ่งเปนเวลา ๓ เดือน ชาวบานจะจัดภัตตาหารและเครื่องใชตาง ๆ ไว ถวายพระ

               ในจํานวนของที่ถวายก็มีผา (ผาไตรจีวร) รวมอยูดวย

                        ๕. ประเพณีแหผาขึ้นธาตุ วันขึ้น ๑๕ คํ่า เดือนสาม ในวันดังกลาวชาวนครและชาวจังหวัด
               ใกลเคียงจะรวมใจกันมาแหผา ซึ่งเรียกวา “ผาพระบฎ” ซึ่งมีความยาวไมจํากัดโดยจัดเปนขบวนแหผาดังกลาว

               มาหอองคพระบรมธาตุเปนพุทธบูชา ดังนั้นประเพณีแหผาขึ้นธาตุจึงมีผาเปนองคประกอบที่สําคัญ

                        ๖. ประเพณีสงกรานต วันสงกรานตเคยเปนวันขึ้นปใหมของไทย แตเดิมมามีการนําผาเขามา

               เกี่ยวของกับวันดังกลาวในการไปรดนํ้าผูใหญ มีการนําผาไปไหวดวย และเมื่อรดนํ้าเสร็จแลวก็มอบผาแดผูใหญ
               บางแหงมีการทอธงถวายวัด ซึ่งธงนั้นจะทอดวยผาสีตาง ๆ เพราะถือวาเปนของสูง





               ลักษณะการใชสอยของผายกเมืองนคร

                        การแตงกายของคนไทยสมัยโบราณมีแบบแผนการแตงกายและการใชผาแตกตางกันไป
               ตามฐานันดรศักดิ์ยศและตําแหนงพระมหากษัตริยพระราชทานผาแกขาราชบริพาร ซึ่งประเภทของผา

               และคุณภาพของผาที่พระราชทาน จะแตกตางกันตามบรรดาศักดิ์ ผานุงผูชายมีกรวยเชิงหลายชั้น

               ผานุงผูหญิงมีกรวยเชิงชั้นเดียว ซึ่งการใชผาแสดงใหเห็นอยางชัดเจนถึงฐานะในสังคม ใครมีฐานะอยางไร

               สังเกตไดจากการใชผา เจานายและชนชั้นสูงจะใชผาไหม เพราะเปนผาที่พิเศษตองใชฝมือในการทอ
               และการดูแลรักษามาก ชาวบานโดยทั่วไปใชผาฝาย เพราะมีขั้นตอนในการผลิตไมซับซอนและไมตองพิถีพิถัน

               ในการดูแลมาก
   3   4   5   6   7   8   9   10   11   12   13