Page 12 - ลายผ้าอัตลักษณ์ประจำจังหวัดนครครีธรรมราช ลายดอกพิกุล

การทอผา

ขั้นตอนในการทอผา
๑. สืบเสนดายยืนเขากับแกนมวนดายยืน และรอยปลายดายแตละเสนเขาในตะกอแตละชุด

และฟนหวีดึงปลายเสนดายยืนทั้งหมดมวนเขากับแกนมวนผาอีกดานหนึ่ง ปรับความตึงหยอนใหพอเหมาะ

กรอดายเขากระสวยเพื่อใชเปนดายพุง
๒. เริ่มการทอโดยกดเครื่องแยกหมูตะกอ เสนดายยืนชุดที่ ๑ จะถูกแยกออกและเกิดชองวาง

สอดกระสวยดายพุงผานสลับตะกอชุดที่ ๑ ยกตะกอชุดที่ ๒ สอดกระสวยดายพุงกลับทําสลับกัน

ไปเรื่อย ๆ
๓. การกระทบฟนหวี (ฟม) เมื่อสอดกระสวยดายพุงกลับก็จะกระทบฟนหวี เพื่อใหดายพุง

แนบติดกัน ไดเนื้อผาที่แนนหนา

๔. การเก็บหรือมวนผา เมื่อทอผาไดพอประมาณแลวก็จะมวนเก็บในแกนมวนผา โดยผอน

แกนดายยืนใหคลายออกและปรับความตึงหยอนใหมใหพอเหมาะ

ลักษณะโดดเดนของผายกเมืองนคร

ลักษณะพิเศษของผายกเมืองนครศรีธรรมราช ที่สรางชื่อเสียงใหจังหวัดนครศรีธรรมราช
จนเปนที่เลื่องลือ มาจากลวดลายที่มีความละเอียด มีลายโดยเฉพาะลายที่เชิง โดยเชิงผาจะไมเหมือนกับ

ภาคอื่น มีลักษณะที่เปนวิธีของชางทอที่แกะดอกผูกลายเฉพาะตัวโดยมีตะกอเขาลอยยกดอกแยกเสน

ยืนตางหาก ทําใหสามารถยกครั้งละกี่เสนก็ได การสรางลายจึงทําไดสวยงามเปนพิเศษ การที่จะ

ทอผายกลายแปลก ๆ ได จําเปนตองใชตะกอจํานวนมากและที่เมืองนครศรีธรรมราชเคยใชตะกอ
มากถึง ๗๐ – ๘๐ ตะกอ การทอผายกลายพิเศษจึงมีผูชวยทอยกตะกอซึ่งมีนํ้าหนักมาก เปนจํานวน ๓ – ๔ คน

แมแตผานุงยกทองที่ชางทอผาเรียกวา “ขนาด ๑๒ เขา” ที่ทอลวดลาย ยกดอกใหญเทาฝามือ

หนากวางถึง ๓๙ นิ้ว ก็ยังตองใชชางทอและผูชวยถึง ๓ คนจึงจะทอไดสําเร็จ