Page 7 - ลายผ้าอัตลักษณ์ประจำจังหวัดนครครีธรรมราช ลายดอกพิกุล

ความสําคัญทางวัฒนธรรมพื้นถิ่นผายกเมืองนคร

“เมืองนครเปนเมืองพระ มั่นอยูในสัจจะ ศีลธรรม กอปรกรรมดี มีมานะพากเพียร
ไมเบียดเบียนทําอันตรายผูใด” เปนคําขวัญของเมืองนครในอดีตที่กลาวถึงเมืองนครที่เปนเมืองพระ

ซึ่งเมืองนครมีวัดมากมาย พระบรมธาตุเปนสถานที่สําคัญและศักดิ์สิทธิ์ การแหผาขึ้นธาตุ ซึ่งเปนประเพณี

เกาแกที่ปฏิบัติสืบทอดตอมาจากพระเจาศรีธรรมาโศกราชจันทรภานุ ตั้งแตเมื่อครั้งที่บูรณะพระบรมธาตุแหงนี้

ในป พ.ศ. ๑๗๐๐ จนกลายเปนประเพณีที่สืบทอดกันมา ในอดีตนครศรีธรรมราช (เมืองนครศรีธรรมราช
มีหัวเมืองนอยใหญ ที่ขึ้นตรงถึง ๑๒ หัวเมือง เรียกวา เมือง ๑๒ นักษัตร) เคยเปนเมืองทาที่ใหญที่สุด

ในภาคใต มีสินคามาจําหนายมากมาย โดยเฉพาะผาดวยเหตุผลทางการคาเมืองนครศรีธรรมราช นาจะไดรับ

วัฒนธรรมการทอผากอนหัวเมืองอื่น ๆ ในภาคใต ฝมือการทอผาของชาวเมืองนครศรีธรรมราช มีชื่อเสียงมานาน

เปนที่รูจักกันดีทั่วภาคใตและในกรุงเทพมหานคร คนทั่วไปเรียกวา“ผายกเมืองนคร” สําหรับผายกทองนั้น
จะใชเฉพาะเจาเมืองนครศรีธรรมราชและขาราชการชั้นผูใหญในรั้วในวัง หรือเจาพระยานครสั่งเขามาถวาย

เจานายในกรุงเทพมหานครเทานั้น สวนผายกธรรมดาที่ใชกันทั่วไปมักจะใชในพิธีมงคลตาง ๆ เนื้อผา

และลวดลายการยกดอกของผายกเมืองนครศรีธรรมราช มีความสวยงามเปนแบบฉบับของชางฝมือชั้นสูงแหงหนึ่ง
ในประเทศไทย ดังปรากฏหลักฐานในวรรณคดีเรื่องขุนชางขุนแผนไดกลาวถึงผายกเมืองนครในตอนที่ขุนชาง

นุงผาแตงตัวไปเปนเพื่อนเจาบาวใหพลายงาม (ขุนแผน) แตงงานกับนางพิมพิลาไลยวา

“คิดแลวอาบนํ้านุงผา ยกทองของพระยาละครให

หมสานปกทองเยื้องยองไป บาวไพรตามหลังสะพรั่งมา”