Page 4 - ภาษา ประวัติศาสตร์ท้องถิ่น และสภาพสังคมวัฒนธรรมภาพสะท้อนจากภูมินามหมู่บ้านในจังหวัดสตูล

ปีที่ 10 ฉบับที่ 2 พฤษภาคม – สิงหาคม 2563

ว่าภูมิศาสตร์ ความหลากหลายทางชีวภาพและความหลากหลายทางวัฒนธรรมของพื้นที่ได้อีกด้วย

สตูลเป็นจังหวัดที่ตั้งอยู่ทางภาคใต้ของประเทศไทยทางฝั่งทะเลด้านตะวันตกหรือเรียกว่าทะเล

อันดามัน และมีพื้นที่ส่วนหนึ่งติดกับประเทศมาเลเซีย ความเป็นอยู่ของประชากรในจังหวัดเป็นแบบสังคม
พหุลักษณ์ มีความหลากหลายของวัฒนธรรม ทำให้จังหวัดสตูลมีต้นทุนทางด้านวัฒนธรรมที่น่าสนใจ ผู้คนมี

วัฒนธรรมความเป็นอยู่ การใช้ภาษา คติ ความเชื่อ ที่มีลักษณะเฉพาะ สุภาลักษณ์ ตั้งจิตต์ศีล (2538) กล่าวว่า

สตูล เป็นจังหวัดที่มีความสำคัญในฐานะชุมชนชายขอบที่มีลักษณะพิเศษทั้งทางด้านชาติพันธุ์ อันหมายถึง
เอกลักษณ์ทางชาติพันธุ์ ที่ได้ผสมผสานกับลักษณะบางประการของคุณลักษณะของศูนย์อำนาจรัฐไทย และ

โลกวัฒนธรรมมาเลย์ในกลุ่มสี่จังหวัดชายแดนใต้ ด้วยเหตุของการอยู่ร่วมกันของคนสองชนชาติคือ ชนชาติไทย

และชนชาติมลายู ซึ่งมีการผสมผสานและถ่ายเทวัฒนธรรมซึ่งกันและกันมาโดยตลอด ก่อให้เกิดภาษาที่เป็น
ลักษณะเฉพาะของท้องถิ่นของชาวสตูล ซึ่งในจังหวัดสตูลมีหลายชุมชนที่ยังรักษาวัฒนธรรมด้านภาษามลายู

กล่าวคือมีการพูดหรือดำเนินชีวิตที่คล้ายกับวิถีชีวิตคนในรัฐเปอร์ลิสรัฐเคดาห์ของประเทศมาเลเซีย และ

จังหวัดสตูลนั้นยังคงอยู่ในสภาพที่มีพื้นที่พูดภาษามลายู และพื้นที่พูดภาษาไทยถิ่นใต้สตูล ส่งผลให้เกิด
ปรากฏการณ์ของอิทธิพลภาษามลายูในการตั้งชื่อภูมินามหมู่บ้านในจังหวัดสตูลที่น่าสนใจและน่าวิจัย

เป็นอย่างยิ่ง

วัตถุประสงค์

1. เพื่อศึกษาการตั้งชื่อภูมินามของหมู่บ้านในจังหวัดสตูลจากภาษามลายู

2. เพื่อศึกษาความสัมพันธ์ระหว่างภูมินามกับบริบทสังคมวัฒนธรรมหมู่บ้านจังหวัดสตูล
3. เพื่อศึกษาภาพสะท้อนสังคมวัฒนธรรมจากภูมินามหมู่บ้านในจังหวัดสตูล

อิทธิพลภาษามลายู : การตั้งชื่อภูมินามหมู่บ้านจังหวัดสตูล
วัฒนธรรมทางภาษาอันเป็นเอกลักษณ์ของจังหวัดสตูล ที่ในอดีตชาวสตูลได้ใช้คำถิ่นมลายูพูดสื่อสาร

ในชีวิตประจำวันปะปนไปกับภาษาไทยถิ่นใต้จังหวัดสตูล แต่ปัจจุบันลักษณะการใช้คำยืมดังกล่าวเปลี่ยนแปลง

ไป โดยหันมาใช้ภาษาถิ่นใต้และภาษาไทยมลายูมากขึ้น ทำให้มีการใช้คำยืมภาษามลายูน้อยลงจากการศึกษา
ภูมินามหมู่บ้านในจังหวัดสตูลพบกลวิธีในการตั้งชื่อหมู่บ้านในจังหวัดสตูลดังนี้

1. การทับศัพท์

การนำศัพท์ภาษามลายูมาใช้โดยไม่มีการเปลี่ยนแปลงศัพท์ แต่อาจจะออกเสียงตามความถนัด
ของคนสตูล เช่น ยามู (Jamu) ออกเสียงเป็น ยาหมู, ปุเลา (Pulau) ออกเสียงเป็น ปุเล้า, จามัง (Jamang)

ออกเสียงเป็น จามั้ง เป็นต้น พบภูมินามหมู่บ้านในจังหวัดสตูลที่ใช้กลวิธีในการตั้งชื่อโดยการทับศัพท์ 24

หมู่บ้าน ได้แก่ บ้านกาเนะ (ต้นชะมวง)บ้านลูโบ๊ะฆอเลาะ (ห้วยมีดพร้า) บ้านตันหยงอุมา (แหลมไร่) บ้าน
ตันหยงกลิง (แหลมแห้ง) บ้านปาเต๊ะ (บ้านของเจ้าผู้ครองเมือง) บ้านบันนังปุเลา (เกาะนา) บ้านกะดุ (ต้น

ชะพลู) บ้านกุบังจามัง (หนองจอกแหน) บ้านตันหยงโป (แหลมต้นปาบ) บ้านกาลันบาตู (ท่าหิน) บ้านลูโบ๊ะ

บาตู (หนองน้ำก้อนหิน) บ้านกาลูบี (ต้นหลุมพี) บ้านลูโบ๊ะการายี (หนองต้นยี) บ้านบูเก็ตยามู (ภูเขางานเลี้ยง)

190