Page 3 - ภาษา ประวัติศาสตร์ท้องถิ่น และสภาพสังคมวัฒนธรรมภาพสะท้อนจากภูมินามหมู่บ้านในจังหวัดสตูล

ปีที่ 10 ฉบับที่ 2 พฤษภาคม – สิงหาคม 2563

ABSTRACT

The purposes of this article were to study naming of a village in Satun province

from Malay language (Bahasa Melayu), to study the relationship between the toponym and
social-cultural context of villages in Satun Province and to investigate reflections of social

and culture from the toponym village in Satun province to support teaching, with a total of

279 names. The study found that naming the toponyms of a village in Satun Province from
Malay language, Malay language is used to name nouns in various ways such as

transliteration, translation, borrowing and consonant variation. The relationship between the

toponyms and, cultural context of Satun village found that traces of local history of Satun in
the village landscape including the important stories or events, important persons, groups or

ethnicities, landmarks, locations and sizes of communities as well as important objects or

objects related to the local history. In addition, the village’s toponyms reflects the social
and cultural conditions in Satun Province, consisting of lifestyle, beliefs and values as well as

relationships with beliefs of people in the community, the occurrence of community, the

Natural phenomenon and various ethnic groups.

Keywords : Malay Language,A Toponyms of Village, Satun Province

บทนำ

การศึกษาภูมินามเป็นการศึกษาที่มาของการตั้งชื่อสถานที่และมักมีความสัมพันธ์กับประวัติศาสตร์

ความเป็นมา วิถีชีวิตความเป็นอยู่ วัฒนธรรม ประเพณี ความเชื่อของท้องถิ่นนั้น ๆ การศึกษาชื่อของสถานที่
จัดเป็นส่วนหนึ่งของศาสตร์ที่ว่าด้วยการศึกษาเกี่ยวกับชื่อของสิ่งต่าง ๆ ที่มีอยู่ในภาษา ส่วนมากภูมินามมัก

มุ่งเน้นการศึกษาประวัติความเป็นมาและความสำคัญของชื่อเรียกสถานที่นั้น ๆ หรือไม่ก็มุ่งเน้นการศึกษา

เพื่อให้ประชาชนในท้องถิ่นเกิดความสนใจและตระหนักถึงคุณค่าของถิ่นฐานที่อยู่ขนบธรรมเนียม วิถีชีวิต ดังที่
สุจริตลักษณ์ ดีผดุง (2543) กล่าวว่าการศึกษาภูมินามมักมุ่งเน้นการศึกษาประวัติความเป็นมาและ

ความสำคัญของชื่อเรียกสถานที่นั้น ๆ หรืออาจมุ่งเน้นการศึกษาเพื่อให้ประชาชนในท้องถิ่นเกิดความสนใจ

และตระหนักถึงคุณค่าของถิ่นฐานที่อยู่ ขนบธรรมเนียม วิถีชีวิตสภาพแวดล้อมของท้องถิ่น และนอกจากนี้
การศึกษาภูมินามยังเป็นหนึ่งในการศึกษาข้อมูลที่สำคัญสำหรับเป็นแหล่งข้อมูลเพื่อการท่องเที่ยวด้วย ดังที่

สุพัตรา จิรนันทนาภรณ์ และอัญชลี สิงห์น้อย (2547) กล่าวถึงการศึกษาภูมินามว่าผลการศึกษาภูมินามของ

หมู่บ้านมีความสำคัญสำหรับเป็นแหล่งข้อมูลเพื่อการท่องเที่ยว ตลอดจนมีความสำคัญใน การอนุรักษ์ชื่อ
สถานที่ ซึ่งชื่อสถานที่ต่าง ๆ เป็นที่มาของประวัติศาสตร์ ตำนาน แสดงลักษณะภูมิประเทศ สะท้อนลักษณะ

ชีวิต การประกอบอาชีพและแหล่งท่องเที่ยวของท้องถิ่น ดังนั้นจึงอาจกล่าวได้ว่าการศึกษา ภูมินามสามารถ

สะท้อนให้เห็นประเพณี วัฒนธรรม สิ่งแวดล้อมตามธรรมชาติและลักษณะของพื้นที่นั้น ๆ หรือที่เรียกโดยรวม

189