Page 14 - ลายผ้าอัตลักษณ์ประจำจังหวัดนครครีธรรมราช ลายดอกพิกุล

ลายเชิงผา (ลายกรวยเชิง) เปนลายสวนลางของผา

หรืออยูริมผา ตามที่พบมี ๓ ลักษณะ ดังนี้
๑. กรวยเชิงซอนหลายชั้น พบในผายก

เมืองนคร ซึ่งเปนผาสําหรับเจาเมือง ขุนนางชั้นสูง

และพระบรมวงศานุวงศ นิยมทอดวยเสนทอง

ลักษณะกรองเชิงจะมีความออนชอย ลวดลาย
หลายลักษณะประกอบกัน ริมผาจะมีลายขอบผา

เปนแนวยาวตลอดทั้งผืน กรวยเชิงสวนใหญจะมี ๒ ชั้น และ ๓ ชั้น ซึ่งประกอบรวมกับลายประจํา

ยามกามปู ลายประจํายามเกลียวใบเทศ ลายเครือเถา ลักษณะพิเศษของกรวยเชิงรูปแบบนี้ คือ พื้นผา

จะมีการทอสลับสีดวยเทคนิคการมัดหมี่เปนสีตาง ๆ เชน แดง นํ้าเงิน มวง สม นํ้าตาล ลายทองผา

พบผาทั้งผืนและยกดอก เชน ลายเกล็ดพิมเสน ลายดอกพิกุล เปนตน

๒. กรวยเชิงชั้นเดียว นิยมทอดวยเสนทอง
หรือเสนเงิน จะพบในผายกเมืองนครซึ่งเปนผา

สําหรับคหบดี และเจานายลูกหลานเจาเมือง

ั
ั
ลักษณะกรวยเชิงส้นทอค่นดวยลายประจํายาม
กามปู ลายประจํายามเกลียวใบเทศไมมีลายขอบ
ในสวนของลายทองผานิยมทอดวยเสนไหม

เปนลวดลายตาง ๆ เชน ลายดอกพิกุล ลายดอกเขมร

ลายลูกแกวฝูง เปนตน

๓. กรวยเชิงขนานกับริมผา ผายกเมืองนคร

ลักษณะนี้ เปนผาสําหรับสามัญชนทั่วไปใชนุง
ี
ลวดลายกรวยเชิงถูกดัดแปลงมาไวท่ริมผาดานหน่ง
ึ
โดยผสมดัดแปลง นําลายอื่นมาเปนลายกรวยเชิง

ื
เพ่อใหสะดวกในการทอและการเก็บลายจะนอยลง
ทําใหสามารถเก็บลายไดรวดเร็วขึ้น ผาลักษณะนี้

มีทั้งทอดวยไหมและทอดวยฝาย หรือทอผสม

ฝายแกมไหม ที่พบจะเปนผานุงสําหรับสตรี หรือใช้
เปนผานุงสําหรับเจานาค ในพิธีอุปสมบท

ขอขอบคุณ ขอมูลจากหนังสือผายกเมืองนคร

โครงการศูนยการเรียนรู ภูมิปญญาทองถิ่น
ศูนยวัฒนธรรม มหาวิทยาลัยราชภัฏนครศรีธรรมราช