Page 29 - ว่าวมลายู

22

ความสมดุลในการออกแบบ หมายถึง ความสมดุลตามสภาพการมองเห็นหรือ
การรับรู้เกี่ยวกับน้ าหนัก แรง และความมั่นคงบนพื้นภาพ (สังเขต นาคไพจิตร, 2530 : 119)
ดุลยภาพ หมายถึง การถ่วงน้ าหนักที่เท่ากันสองข้างของสิ่งของหรือรูปทรง ดุลยภาพเกิดจาก
การถ่วงดุลของสิ่งที่ขัดแย้งกัน และจากการรวมตัวหรือการซ้ าของสิ่งที่เหมือนกันทั้ง 2 ข้าง (ชะลูด นิ่ม

เสมอ, 2531 : 144)

1.2 ประเภทของสมดุลสามารถแบ่งออกเป็น 4 ประเภทคือ

1.2.1 สมดุลแบบเหมือนกันทั้งสองข้าง หมายถึง ดุลยภาพที่เกิดขึ้นจาก
ความเหมือนกันและเท่ากันทั้งสองข้าง ดุลยภาพประเภทนี้ให้ความรู้สึกเคร่งครึม เป็นทางการ และ

สงบ
1.2.2 สมดุลแบบคล้ายคลึงกันสองข้าง หมายถึง ดุลยภาพที่เกิดขึ้นจาก

ลักษณะที่คล้ายคลึงกันถ่วงดุลกัน

1.2.3 สมดุลแบบไม่เหมือนกันสองข้าง หมายถึง ดุลยภาพที่เกิดขึ้นจาก
ลักษณะที่สองข้างไม่เหมือนกัน แต่สามารถถ่วงกันได้ ดุลยภาพประเภทนี้ให้ความรูสึกมีชีวิตชีวา ไม่

เป็นทางการและนิยมใช้ในงานจิตรกรรม

1.2.4 สมดุลแบบรัศมี (Radical Balance) ดุลยภาพประเภทนี้เกิดจากแนว
ุ่
ุ่
ทิศทางพงเข้าสู่ศูนย์กลาง และพงออกจากจุดศูนย์กลางท าให้ทิศทางสวนทิศทางกัน จึงเกิดดุลยภาพ
ได้
1.3 ลักษณะของการสมดุล สามารถจ าแนกได้ 3 ลักษณะคือ

1.3.1 ความสมดุลในลักษณะราบ
1.3.2 ความสมดุลในลักษณะตั้ง
1.3.3 ความสมดุลแบบรัศมี

1.4 องค์ประกอบของศิลป์กับความสมดุล สามารถแบ่งออกเป็น 6 ประเภทคือ
1.4.1 ความสมดุลของเส้น (Line)

1.4.2 ความสมดุลของรูปร่างและรูปทรง (Shape & Form)
1.4.3 ความสมดุลของแสงและเงา (Light & Shadow)

1.4.4 ความสมดุลของที่ว่าง (Space)

1.4.5 ความสมดุลของพื้นผิว (Texture)
1.4.6 ความสมดุลของสี (Colors)

2. จุดเด่น (Dominance)
งานศิลปะทุกชิ้นจะต้องปรากฏจุดเด่นที่ต้องการเน้นชัดเจน ซึ่งหากงานศิลปะที่ขาดการ

ค านึงถึงจุดเด่น จะท าให้งานมีความส าคัญเท่ากันหมด ดังนั้นผลที่ปรากฏคือความล้มเหลวในการสื่อ
ความหมาย และสร้างความสับสนแก่ผู้ดู