แม่ข่าย หรือ Server คือเครื่องคอมพิวเตอร์ที่ติดตั้งระบบปฏิบัติการ พร้อมที่จะติดตั้งระบบบริการอื่น ๆ ตามวัตถุประสงค์ ระบบปฏิบัติการที่ใช้อาจจะเป็นระบบปฏิบัติการในค่าย Linux หรือค่าย MS Windows ก็ได้
ส่วนแม่ข่ายอาจจะเป็นแม่ข่ายที่เป็น Hardware (Physical server) หรือ VM (Virtual Machine) ก็ได้ ไม่ว่าจะเป็น Physical server หรือ VM ก็ต้องกำหนดว่า จะเป็นเครื่องที่มีสมรรถนะในระดับใด เช่น CPU แบบใด จำนวนกี่ Core มีหน่วยความจำกี่ GB ฮาร์ดดิสก์สำหรับระบบ และข้อมูลต้องมีความจุเท่าไร เป็นต้น
ระบบคลังปัญญามหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์รุ่นแรกที่ถือกำเนิดเมื่อปี 2552 สำนักฯ เลือกใช้ Physical server และจัดหามา 2 ชุด เป็นแม่ข่ายที่มี CPU 8 Cores หน่วยความจำ 8GB และ Harddisk ขนาด 300GB จำนวน 2 ตัว แม่ข่ายดังกล่าวได้ผ่านการใช้งานมานานกว่า 10 ปีแล้ว ในปี 2563 สำนักฯ เห็นควรทดแทนแม่ข่ายเดิมที่ใช้งานมานาน และได้ตัดสินใจเลือกแม่ข่ายแบบ VM และได้รับความอนุเคราะห์จากศูนย์คอมพิวเตอร์(สำนักนวัตกรรมดิจิทัลและระบบอัจฉริยะในปัจจุบัน)ให้การสนับสนุนแม่ข่ายดังกล่าว ในเบื้องต้น ได้รับการจัดสรรให้มี CPU ขนาด 8 Core และหน่วยความจำ 8GB เท่าเดิม แต่ได้เพิ่มขนาดของฮาร์ดดิสก์เป็น 1TB
ข้อดีของ VM ก็คือ
1. ไม่ต้องลงระบบปฏิบัติการเอง กรณีนี้ เจ้าหน้าที่ของศูนย์คอมฯ ลงระบบปฏิบัติการตามที่เราระบุให้เป็นที่เรียบร้อย และในครั้งนี้ได้เลือกระบบปฏิบัติการ Ubuntu 18.04LTS ซึ่งเป็นหนึ่งในค่าย Linux
2. ไม่ต้องเปลืองพื้นที่สำหรับการติดตั้ง
3. ไม่ต้องมีภาระดูแล Hardware
หลังจากได้รับแม่ข่ายแล้ว ก็ตรวจรายละเอียดต่าง ๆ และติดตั้งซอฟท์แวร์ที่จำเป็นต่อไป
เรียนรู้เพิ่มเติม
1. รีวิวการติดตั้ง Ubuntu Server 18.04 LTS. (2018, April 28). SpaLinux.com – สปาลีนุกซ์. Retrieved November 2, 2020, from https://spalinux.com/2018/04/review%E2%80%8B-ubuntu-server-18-04-lts-installation
2. รีวิวการติดตั้ง Ubuntu Server 20.04 LTS : Nelisys. (2020). Nelisys. Retrieved November 2, 2020, from https://www.nelisys.com/tutorials/ubuntu-20.04-installation-review
3. Canonical Ltd. (2020). Install Ubuntu Server | Ubuntu. Ubuntu. Retrieved November 2, 2020, from https://ubuntu.com/tutorials/install-ubuntu-server#1-overview
4. https://www.facebook.com/fosslinux/. (2019, October 10). How To Install Ubuntu Server 18.04 | FOSS Linux. FOSS Linux. Retrieved November 2, 2020, from https://www.fosslinux.com/6406/how-to-install-ubuntu-server-18-04-lts.htm
อย่างไรก็ตาม สิ่งที่สำคัญสำหรับผู้ดูแลแม่ข่าย ก็คือ ต้องหมั่นเข้ามาตรวจสอบการทำงานของแม่ข่ายเป็นระยะ และอัพเดท Package ต่าง ๆ ดังนี้
1. ติดตั้งระบบป้องกันการบุกรุกจากผู้ไม่ประสงค์ดี
2. login เข้าระบบอย่างน้อยเดือนละ 2 ครั้ง และอัพเดท Package ต่าง ๆ (ถ้ามี)