ความเป็นมา/แหล่งกำเนิด

ภาพจาก : bebaspatan.com/?p=4692

           “ว่าว” เป็นวัฒนธรรมการเล่นที่เกิดจากภูมิปัญญาพื้นบ้าน นักวิชาการได้กล่าวว่าคนไทยรู้จักการเล่นว่าวมาไม่ต่ํากว่า 700 ปี ด้วยวิธีการนําเอาไม้ไผ่ซึ่งสามารถหาได้ทั่วไป มาประดิษฐ์เป็นของเล่นให้แก่ลูกหลานใช้เล่นกันในเวลาว่างจากการทํางาน ระหว่างเดือนมีนาคม-เมษายน ของทุกปี ซึ่งจะมีลมตะวันตกเฉียงใต้ จากทะเลพัดสู่ฝั่งแผ่นดินใหญ่เรียกว่าลมตะเภาหรือลมว่าว จึงเกิดเป็นวัฒนธรรมเคียงคู่กับสังคม ชาวนาเฉกเช่นเดียวกับชาวนาบริเวณนี้ มีแนวความคิดประดิษฐ์ว่าวขึ้นมาเพื่อให้บุตรหลาน ได้วิ่งเล่นออกกําลังกายตามทุ่งนาบริเวณใกล้เคียงที่พ่อแม่เกี่ยวข้าวช่วงฤดูเก็บเกี่ยว จากนั้นเป็นต้นมาชาวบ้านได้ประดิษฐ์ว่าวเล่นกัน เพื่อความสนุกสนาน และแลกเปลี่ยนเรียนรู้รูปแบบและขั้นตอนวิธีการประดิษฐ์ว่าวขึ้นมาใครมีวิธีการทําให้ว่าว ติ้งสูงและเสียงดังเมื่อขึ้นไปสู่ท้องฟ้า จะได้รับคําชมเซยและเป็นที่ยอมรับของชาวบ้าน ทําให้มีการเล่นว่าวช่วงฤดูเก็บเกี่ยวกันมากขึ้น จึงก่อให้เกิดเป็นกิจกรรมการแข่งขันว่าวประจําปีภายในหมู่บ้านป่าหลวงช่วงเก็บเกี่ยวข้าวเสร็จแล้ว ติดต่อกันมาเป็นเวลาหลายปี ทั้งนี้เพื่อความบันเทิง สนุกสนาน และผ่อนคลายจากการตรากตรําทํานา โดยจะใช้พื้นที่บริเวณแปลงนาเป็นสถานที่จัดการแข่งขัน เพราะเป็นพื้นที่โล่ง ไม่มีต้นไม้เกะกะหรือเกี่ยวสายว่าวได้ 
           ว่าวเป็นสิ่งประดิษฐ์ของมนุษย์เพื่อการละเล่น เพื่อความบันเทิง และเพื่อประโยชน์อย่างอื่นอีกมาก การเล่นว่าวมีมานับพันปี โดยเฉพาะในแถบภูมิภาคเอเชียอาคเนย์ ส่วนในแถบยุโรปและอเมริกาตามหลักฐานที่ปรากฎได้มีการใช้ว่าวเป็นครั้งแรกเมื่อปี พ.ศ. 2368 โดยครูคนหนึ่งชื่อยอร์จ ปอกเกต แห่งเมืองบริสโตน ประเทศอังกฤษ ใช้ว่าวยกลูกสาวของเขา ให้ขึ้นไปสังเกตการณ์ในอากาศ และใช้ในวงการวิทยาศาสตร์ในยุโรปเมื่อปี พ.ศ. 2492 โดยการนำเทอร์โมมิเตอร์ขึ้นไปวัดอุนหภูมิของบรรยากาศ และในสงครามโลกครั้งที่ 2 ได้ใช้ว่าวที่ทำเป็นกล่องขนาดใหญ่มหึมาชักไว้เหนือเรือของสหรัฐอเมริกา เพื่อดักให้ปีกและใบพัดเครื่องบินของข้าศึกหักเสียหาย  
        สำหรับประเทศไทยมีการเล่นว่าวกันทุก ๆ ภาค แต่อาจจะแตกต่างกันบ้างในลักษณะของว่าวและวิธีการเล่น ซึ่งตามหลักฐานที่ปรากฎประเทศไทย มีการเล่นว่าวกันมาตั้งแต่สมัยสุโขทัยมาแล้ว ซึ่งมีเรื่องราวกล่าวกันว่าในรัชกาลสมเด็จพระเพทราชา ได้มีการใช้ว่าวในการสงครามด้วย เหตุการณ์เกิดขึ้นในตอนที่พระยายมราช (สังข์) เจ้าเมืองนครราชสีมาเป็นกบฎ พระเพทราชาสั่งกองทัพไปปราบก็ไม่ปราบสำเร็จ ต่อมาได้ยกทัพไปเป็นครั้งที่ 2 แม่ทัพคิดจะเผาเมืองจึงได้ใช้อุบายเอาหม้อดินบรรจุดินดำผูกสายป่านว่าวจุฬาแล้วปล่อยไปถึงแล้วตกลงหม้อดินดำที่บรรจุดินระเบิดก็เผาไหม้บ้านเมืองจนราบคาบ จากประวัติศาสตร์ตอนนี้ปรากฏชื่อว่าวจุฬาเป็นครั้งแรก ต่อมในสมัยกรุงรัตนโกสินทร์การเล่นว่าวยังคงเป็นการละเล่นและกีฬาที่นิยม โดยเฉพาะรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงสนับสนุนกีฬาเล่นว่าว มีการประกวดและแข่งขันว่าวจุฬาและว่าวปักเป้า โดยมีกติกาการแข่งขันเป็นลายลักษณ์อักษรเพื่อให้การแข่งขันยุติธรรมและสนุกสนาน สถานที่เล่นว่าวในเขตกรุงเทพมหานครที่เป็นที่รู้จักกันดีมาตั้งแต่สมัยต้นรัตนโกสินทร์จนถึงปัจจุบันคือท้องสนามหลวง ส่วนในต่างจังหวัดก็นิยมเล่นตามที่โล่งกว้าง หรือตามท้องนาทั่วไป ซึ่งไม่มีต้นไม้เป็นที่ขัดขวางของการเล่นและสะดวกต่อเล่น ต่อมาประเทศมีการพัฒนาผู้คนมากขึ้นทำให้สภาพในเมืองหลวงหรือตัวเมืองในจังหวัดอื่น ๆ มีชุมชนแออัด สิ่งก่อสร้างตึกรามและสายไฟต่าง ๆ เป็นสิ่งกีดขวางของการเล่นว่าว ประกอบสภาพเศรษฐกิจทำให้คนต้องดิ้นรนทำมาหากิน ไม่มีจิตใจที่จะคิดสนุกสนานไปชมการเล่นว่าวได้ดังแต่ก่อน จึงทำให้วงการกีฬาว่าวซบเซาไประยะหนึ่ง ต่อมาเมื่อวันที่ 3 เมษายน พุทธศักราช 2526 ได้มีหน่วยงานทั้งราชการและเอกชนได้ร่วมมือกันฟื้นฟูกีฬาว่าวขึ้นมาอีกครั้งโดยการจัดงาน "มหกรรมว่าวไทย" ณ บริเวณท้องสนามหลวง มีการประกวดว่าวชนิดต่าง ๆ มากมาย ทั้งว่าวแผง ว่าวประเภทสวยงาม ประเภทความคิด และว่าวตลกขบขัน โดยสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ได้เสด็จฯ เป็นองค์ประธานในงานนี้ด้วย และในปีต่อมาคือปี พ.ศ. 2527 ทางกรุงเทพมหานครก็ได้จัดงานนี้อีกเรียกว่า "งานประเพณีว่าวไทย" ณ ท้องสนามหลวง และสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ก็เสด็จฯ เป็นองค์ประธานอีกครั้ง ส่วนสำคัญคือการประกวดว่าวภาพและการแข่งขันว่าวจุฬากับว่าปักเป้า นอกจากนั้นมีนิทรรศการว่าวในสมัยรัชกาลที่ 5 ให้ประชาชนได้ชม และในปีต่อ ๆ มาทางกรุงเทพมหานครก็ได้จัดงานประเพณีการเล่นว่าวขึ้นทุกปีจนถึงปัจจุบัน ซึ่งก็ได้รับความสนใจจากประชาชนที่มาชมเป็นอย่างมาก ได้ความสนุกสนานและเชียร์กันขณะมีการแข่งขันว่าว ณ บริเวณท้องสนามหลวง ประเภทของว่าวที่เล่นกันแบ่งตามภูมิภาคต่าง ๆ อาทิ

           สำหรับความหมายของคำว่า "ว่าว"  นั้นราชบัณฑิตสถานให้ความหมายไว้ว่า “ว่าว น. เครื่องเล่นอย่างหนึ่ง มีไม้ไผ่เป็นต้นผูกเป็นโครงรูปต่าง ๆ แล้วปิดด้วยกระดาษผ้าบาง ๆ มีสายเชือกหรือป่านผูกกับสายจูง สําหรับชักให้ลอยตามลมสูงขึ้นไปในอากาศ มีหลายชนิด เช่น ว่าวจุฬา ว่าวปักเป้า ว่าวงู ว่าววงเดือน ว่าวควาย" ว่าวเป็นกีฬาพื้นเมืองอย่างหนึ่งที่นิยมเล่นทั้งเด็กและผู้ใหญ่ นิยมทําโครงด้วยไม้ไผ่เป็นรูปต่าง ๆ หุ้มโครงด้วยกระดาษแล้วใช้เชือกชักให้ตัวว่าวต้านกับกระแสลม และเกิดมุมเฉียงกับกระแสลมว่าวจึงลอยอยู่ได้นาน วิธีการเล่นว่าวจะต้องมีคนส่งว่าวและคนชัก แต่ถ้าเป็นว่าวขนาดเล็กมาก ๆ อาจไม่ต้องใช้คนส่งก็ได้
   

          
ว่าวเบอร์อามัส

ภาพจาก : https://www.youtub.com/watch?v=yktIdxbsnYo

        การเล่นว่าวในภาคใต้นั้นนิยมเล่นเพื่อความบันเทิงและสนุกสนานเป็นหลัก ว่าวที่เล่นกันมากในภาคใต้มีหลากหลายประเภท อาทิ เบอร์อามัส (เป็นว่าวที่เกิดจากการสืบค้นตำนานว่าวของสามจังหวัดชายแดนใต้) ว่าววงเดือน (ปัจจุบันเป็นสิทธิบัตรของประเทศมาเลเซีย) ว่าวปักเป้า ว่าวนก ว่าวหลา (ว่าวจุฬา) ว่าวอีลุ้ม ว่าวงู ว่าวคน ว่าวกระบอก และว่าวใบไม้ ผู้เล่นมักชักขึ้นในตอนบ่ายแล้วเอาลงในตอนเช้าของอีกวันหนึ่ง โดยบางตัวอาจจะติดแอก (ทำจากไม้ไผ่และขึงด้วยใบลาน) ด้วย ซึ่งจะมีที่ดังและไพเราะ (ส่วนมากจะใช้กับว่าวที่แข่งขัน)  แต่ถ้าเป็นคนสูงอายุจะมักนิยมเล่นว่าววงเดือนขนาดใหญ่ ซึ่งจะประดิษฐ์ว่าวที่มีขนาดของปีกยาวประมาณ 3-4 เมตร ใช้คนส่งว่าวขึ้น 2-3 คน และคนชัก 3-4 คน  อย่างเช่นในภาคใต้ตอนล่าง เช่น ปัตตานี ยะลา และนราธิวาส จะนิยมเล่นนว่าววงเดือนกัน โดยจะมีชื่อเรียกหลายชื่อ เช่น ว่าววงเดือน ว่าวควาย ว่าวเดือน หรือวาบูแล ส่วนมากจะเรียกว่าว่าววงเดือนเพราะมีลักษณะเหมือนดวงเดือน (พระจันทร์) ซึ่งว่าววงเดือนมีส่วนประกอบที่สำคัญคือ ปีก เขา (คล้ายเขาควาย) และดวงเดือนซึ่งอยู่ตรงกลางระหว่างปีกและเขาตอนกลางของลำตัว ว่าววงเดือนมี 2 แบบคือ แบบมีแอกและแบบไม่มีแอก 

      การเล่นว่าว

       ชาวใต้นิยมเล่นว่าวกันเพื่อความสนุกสนานในช่วงฤดูเก็บเกี่ยวข้าว จะอยู่ในช่วงระหว่างเดือนกุมภาพันธ์ถึงเมษายน ว่าวที่นิยมเล่นกันในท้องถิ่นก็เป็นพวกว่าววงเดือน ว่าวควาย ว่าวนก ว่าวปักเป้า ว่าวอีลุ้ม ว่าวปลา ว่าวหลา (ว่าวจุฬา) ว่าวกระบอก และว่าวเบอร์อามัส เป็นต้น ส่วนว่าวอื่น ๆ ก็พอมีให้เห็นอยู่บ้าง เช่น ว่าวจรเข้ ว่าวคน และว่าวงู แต่ถ้าเป็นว่าวที่นิยมเล่นกันมากที่สุดก็คงหนีไม่พ้นว่าวนก ว่าววงเดือน ว่าวควายและว่าวเบอร์อามัส โดยนักเล่นว่าวชาวใต้นิยมเล่นว่าวแบบมีแอก (ธนูว่าว)  ประกอบกับว่าวเพื่อประชันเสียงด้วยว่าว่าวตัวไหนมีเสียงแอกดังและไพเราะมากกว่ากัน ผู้เล่นมักนำว่าวขึ้นในตอนบ่ายแล้วและเก็บว่าวลงในรุ่งเช้าของวันถัดมา  และถือว่าว่าวตัวใดชักขึ้นไว้ค้างคืนได้นับว่าว่าวตัวนั้นเป็นว่าวที่ดี การเล่นว่าวโดยทั่วไปมีวิธีเล่นอยู่ 3 แบบด้วยกันคือ

      ประเภทของว่าว
           ว่าวจุฬา  
        ว่าวจุฬาจะมีขนาดโตกว่าปักเป้ามาก บางตัวยาวถึง 2 เมตร มีลักษณะคล้ายดาวห้าแฉกไม่มีหางผูกคอซุงที่อกจึงทำให้ส่ายไปมาได้ มีอาวุธคือ “จำปา” เป็นไม้เหลาโค้งประกบติดสายป่านต่อจากซุงลงมา สำหรับเกี่ยวว่าวปักเป้า ว่าวจุฬาถือเป็นว่าวเอกลักษณ์ประจำชาติไทย มีรูปร่างเหมือนดาว 5 แฉก หรือมะเฟืองผ่าฝาน สามารถบังคับให้เคลื่อนไหวในท่าต่าง ๆ อย่างคล่องแคล่วและสง่างาม กีฬาว่าวพนันถือว่าว่าวจุฬาเป็นว่าวตัวผู้ใช้เล่นตัดสินแพ้-ชนะกับว่าวปักเป้า ซึ่งถือเป็นว่าวตัวเมีย 

ภาพจาก : https://sailomsk.wordpress.com/2015/12/23/chulakite-2/

             ว่าวอีลุ้ม ว่าวอีลุ้มมีรูปแบบคล้ายว่าวปักเป้า โดยมีรูปทรงเป็นรูปสี่เหลี่ยมขนมเปียกปูน ที่ปลายปีก 2 ข้างติดพู่กระดาษเพื่อช่วยการทรงตัวในอากาศมีลักษณะเป็นรูปสี่เหลี่ยมขนมเปียกปูน มีไม้ไผ่เป็นโครงสองอันคืออกและปีกอกจะสั้นกว่าปีกเล็กน้อย กระดาษที่ใช้ปิดทาบลงบนโครงนี้คือกระดาษว่าว ซึ่งจับางเป็นพิเศษส่วนปลายของปีกทั้งสองข้างจะติดพู่กระดาษเพื่อช่วยในการทรงตัว ในขณะที่ว่าวลอยอยู่ในอากาศ มีหางสำหรับถ่วงน้ำหนักป้องกันไม่ให้ว่าวส่ายไปมา 

ภาพจาก : https://kitesss.wordpress3.com/้่ัีื้ประเภทและชนิดของ/ว่าวอีลุ้ม/

              ว่าวบอก (ว่าวกระบอก)  หรือว่าวรางหมูเป็นรูปแบบว่าวของเด็ก ๆ  ที่ทำได้ง่ายโดยใช้กระดาษสี่เหลี่ยมผืนผ้าพับเข้าหากันให้เป็นรูปทรงกล่องที่เปิดด้านที่ 4 ไว้  พับว่าวให้มีสัดส่วนเป็น 4 ส่วน  คือส่วนหลังกว้าง  2  ส่วนและส่วนข้างด้านละ 1ส่วน  ใช้เชือกผูกส่วนข้างทั้ง 2 ข้างไว้เป็น (สายพานทรง)บริเวณส่วนบน ว่าวชนิดนี้ทำได้ง่ายเพราะไม่ต้องมีโครงว่าวเหมาะอย่างยิ่งกับพวกเด็ก ๆ

ภาพจาก : https://www.youtube.com/watch?v=pFCjIpwO5ys

              ว่าวนก  ว่าวชนิดนี้นิยมเล่นกันมากในจังหวัดพัทลุง  ลักษณะคล้ายนกกางปีกร่อนอยู่บนฟ้า  ส่วนหัวอาจทำเป็นรูปหางนกแผ่บานสวยงาม โครงของว่าวนกในช่วงปีกตอนบนมีลักษณะรูปร่างคล้ายว่าวควาย ต่างกันตรงตอนล่าง ที่มีการออกแบบ ให้เป็นรูปหางนกแบบต่าง ๆ ส่วนหัวทำเป็นรูปหัวนก และมักติดแอก เพื่อให้เกิดเสียงดัง ความสวยงามของว่าวนกอยู่ที่การออกแบบลวดลายและสีสันของตัวนก ว่าวนกบางตัวออกแบบรูปร่างของปีกคล้ายปีกนกจริงมาก เมื่อว่าวขึ้นสู่ท้องฟ้า จึงมีลีลา คล้ายการโผบินของนกตามธรรมชาติ

ภาพจาก : oknation.nationtv.tv/blog/TheYann/2014/02/13/entry-1

           ว่าวเบอร์อามัส ว่าวเบอร์อามัสเป็นว่าวที่เกิดขึ้นจากการสืบค้นประวัติของตำนานว่าวในภาคใต้ ซึ่งจะมีลักษณะคล้ายกับว่าววงเดือนหรือเบอร์อามัสหรือวาบูแล (วา = ว่าว, บูแล = ดวงจันทร์, บุหลัน) ของมาเลเซีย แต่ต่างกันที่ว่าวเบอร์อามัสมีโครงว่าวมากกว่าคือมีถึง 21 อัน ในขณะที่ว่าววงเดือนมี  7 อัน  ซึ่งในแง่ของประวัติศาสตร์ความเป็นมาหรือจุดกำเนิดไม่มีการบันทึกไว้เป็นหลักฐานที่ชัดเจนนัก แต่ว่าววงเดือนปัจจุบันกลายเป็นลิขสิทธิ์ของประเทศมาเลเซียไปแล้ว แต่ด้วยความว่าวทั้ง 2 ชนิดนี้เป็นว่าวที่เด็กและผู้ใหญ่ในภาคใต้ตอนล่างของไทยนิยมเล่นกันมาก ด้วยลักษณะของว่าววงเดือนจะเห็นได้ว่ามีความแปลกแตกต่างจากว่าวทั่วไป ด้วยรูปลักษณ์ที่คล้ายพระจันทร์ในแต่ละช่วงเวลาทั้งจันทร์ซีกจันทร์เสี้ยวและจันทร์เต็มดวงว่าวชนิดนี้บ้างเรียกว่าวเดือนหรือเบอร์อามัสแต่บางพื้นที่เรียกวาบูแล(ภาษายาวี) 

ภาพจาก : https://www.youtube.com/watch?v=bWopjfjafD0

              ว่าวควาย  ว่าวชนิดนี้เกิดจากการผสมผสานระหว่างว่าวหลา  (จุฬา)  กับว่าววงเดือน  แต่ได้เปลี่ยนส่วนที่เป็นรูปดวงจันทร์ให้เป็นรูปหัวควายแทน โครงรูปร่างเหมือนหัวควายมีเขายาวโค้งรับกับปีกบน ส่วนหัวติดแอกเพื่อให้เกิดเสียงดังคล้ายเสียงร้องของควายขณะเมื่อว่าวถูกชักขึ้นสู่ท้องฟ้า ว่าวควายจัดได้ว่าเป็นเอกลักษณ์ของว่าวภาคใต้ประเภทหนึ่งที่ไม่เหมือนกับว่าวของภาคอื่น ๆ โดยเฉพาะจังหวัดสตูลซึ่งเริ่มทำว่าวควายเป็นแห่งแรก และนำมาใช้ในการแข่งขันประเภทมีเสียงดังกังวาน แต่ละปีมีว่าวควายเข้าร่วมแข่งขันจำนวนถึง 300 ตัว เป็นการแข่งขันชิงถ้วยพระราชทานสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี และเป็นประเพณีที่มีมาจนถึงปัจจุบัน

ภาพจาก : https://kite-plans.com/ว่าวควายเอกลักษณ์แห่งต/

              ว่าวเป้า  (ปักเป้า)  ว่าวปักเป้ามีลักษณะเกือบเป็นรูปสี่เหลี่ยมจัตุรัส มีลักษณะคล้ายกับว่าวอีลุ้มแต่ว่าวปักเป้ามีหาง มีไม้ไผ่ 2  ชิ้น ผูกกันเป็นโครงว่าว โดยปกติแล้วจะต่อหางเป็นแถบยาว  เด็ก ๆ  ชอบเล่นเพราะเล่นง่าย มีโครงเป็นรูปสี่เหลี่ยมขนมเปียกปูนคล้ายว่าวอีลุ้ม แต่โครงไม้ไผ่ส่วนที่เป็นปีกจะแข็งกว่าปีกของว่าวอีลุ้มมาก จึงต้องมีหางยาวถ่วงที่ปลายและมีอาวุธ เรียกว่า "เหนียง" ขณะลอยอยู่ในอากาศจะส่ายไปส่ายมาโฉบเฉี่ยวในท่าต่าง ๆ ได้อย่างฉับไวคล่องตัว เมื่อถึงฤดูแข่งขันว่าวพนัน หากพบเห็นว่าวจุฬามักเห็นว่าวปักเป้าลอยพัวพันอยู่ด้วยเสมอ

ภาพจาก : https://www.pinterest.de/pin/839428818016186772/

         การแข่งว่าว 
         ว่าวที่นิยมใช้เล่นแข่งขันในภาคใต้คือว่าวงเดือน ในหมู่ชาวไทยมุสลิมเรียกว่าวชนิดนี้ว่า "วาบูแล" (เป็นประเภทไม่มีแอก) สำหรับว่าววงเดือนที่ไม่มีแอกทำการแข่งขันเพื่อดูว่าว่าตัวไหนขึ้นสูงกว่า ตัวนั้นก็จะขนะและนิยมแข่งขันครั้งละ 2 ตัว แบบแพ้คัดออก เมื่อตัวไหนชนะแล้วก็จะต้องแข่งขันกับว่าวตัวอื่นในรอบต่อไป จนกระทั่งได้ว่าวตัวที่ชนะเลิศ ในส่วนของว่าววงเดือนแบบมีแอกนั้นนิยมประชันเสียงแอกโดยชักปล่อยเอาไว้ค้างคืน ว่าวตัวใดลอยอยู่ได้ตลอดคืนก็ถือเป็นว่าเป็นเลิศ  

ภาพจาก : https://sites.google.com/site/kitethailand166/ktika-kar-khaengkhan

วัตถุดิบและส่วนประกอบ

          สำหรับวัตถุดิบและส่วนประกอบของการทำว่าวหลัก ๆ ประกอบด้วย
        1. ไม้ไผ่ ซึ่งต้องเป็นลำแก่พอประมาณ ถ้าได้ไม้ไผ่สีสุกจะดีมาก ซึ่งโบราณถือว่าเป็นไม้มงคล ชาวไร่ ชาวนามักจะปลูกไม้ไผ่สีสุกไว้ตามรอบ ๆ บ้าน เวลาไถนาจะเอาไม้ไผ่สีสุกตรงซอ ซึ่งจะเหนียวและแข็ง
          2. เชือกกาวเอ็นด้าย สีต่าง ๆ
          3. กระดาษสี หรือกระดาษโปสเตอร์
          4. มีดเหลา
          5. ขี้ผึ้งหรือกาว
          6. ใบตาลหรือใบลานตากให้แห้ง หรือในปัจจุบันอาจใช้ขวดน้ำพลาสติก (กรณีเพื่อทำใบธนู)
          7. ด้ายไนล่อน
          8. อื่น ๆ เช่น  สีน้ำ กรรไกร มีด พู่กัน เป็นต้น

       วิธีทำว่าวประเภทต่าง  ๆ
             ว่าวจุฬา  
               1. เลือกไม้ไผ่ลำแก่พอประมาณ
               2. เริ่มต้นให้เหลากระดงหลัง ความยาวประมาณ 3 ศอก ความหนาประมาณแท่งดินสอ 
               3. ไม้ที่ใช้ทำปีกให้เหลาเอาเฉพาะส่วนของผิวไม้ ช่วงปลายทั้ง 2 ด้านเหลาให้บางกว่าส่วนกลางของปีก ความยาวประมาณ 3 ศอกจำนวน 2 อัน มัดปีกทั้ง 2 อันติดกับกระดงหลัง ให้อยู่ระหว่างกึ่งกลางของกระดงหลัง 
               4. ส่วนขาหรือขาเหยี่ยว ให้เหลาไม้ไผ่เอาส่วนผิวยาวประมาณ 2 ศอก จำนวน 2 อัน มัดติดกันระหว่างกระดงหลังกับปีก แล้วเย็บด้วยถุงพลาสติกติดกับปีกของว่าว (อัตราส่วนของอก : หาง เป็น 3 : 2)
               5. การทำคันธนู (แอก) ให้เหลาผิวไม้ไผ่ความยาวประมาณ 3 ศอกใช้เชือกมัด โดยนำขี้ผึ้งติดกับใบตาล (ใบธนูต้องทำจากใบตาลจะได้เสียงที่ไพเราะ) ทั้ง 2 ด้าน แล้วมัดเชือกติดกับหัวว่าว ตัดหนาประมาณ 0.5 เซนติเมตร ยาวประมาณ 1.5 ศอก
               6. มัดเชือกตรงหัวว่าวยึดติดกับปีกของว่าว โดยให้อยู่ห่างจากกระดงหลังทั้ง 2 ด้าน ประมาณ 9 เซนติเมตร 
               7. ร้อยเชือกระหว่างกระดงหลังกับปีกเพื่อร้อยเชือกทำเป็นขาเหยี่ยว

ภาพจาก : https://sailomsk.wordpress.com/2015/12/23/chulakite-2/

ภาพจาก : https://sailomsk.wordpress.com/2015/12/23/chulakite-2/

ภาพจาก : https://sailomsk.wordpress.com/2015/12/23/chulakite-2/

                  ว่าวอีลุ้ม 
                  1. ตัดไม้ไผ่ ผ่าเป็นซี่เล็ก ๆ เลือกมา 2 อัน นำมาเหลาให้กลมกลึงให้ติดผิวไผ่ เพราะทำให้มีสปริง อันหนึ่งเรียกไม้ปีก อีกอันหนึ่ง เรียกไม้อก ไม้ปีกต้องเหล่าปลายทั้ง 2 ข้างให้เรียวทาน้ำมันแล้วลนไฟ
                  2. นำไม้อกและไม้ปีก มาผูกมัดเข้าด้วยกันด้วยเชือกด้าย มัดตั้งฉากกันให้จุดที่ผูกอยู่ประมาณ 1/5 ของไม้อก และ 1/2 ของไม้ปีก
                  3. ผูกด้ายที่ปลายทั้งสองข้างไม้อก แล้วโยงเชือกไปยังไม้ปีกผูกเชือกกับปลายไม้ปีกทั้ง 2 ข้าง พยายามดึงให้โก่งโค้งงอลงมาพอสวยงาม ขึงเชือกให้ตึงเรียกว่าโครงว่าว
                  4. ตัดกระดาษแก้วสีตามแบบที่ขึ้นโครงว่าว เผื่อริมไว้ประมาณ 1 เซนติเมตร จากนั้นทากาวหรือแป้งเปียกบนของกระดาษให้ทั่วทุกด้านแล้วค่อย ๆ พับทบปิดลงบนเชือกขึงกระดาษให้ตึงทุกด้าน
                  5. ตัดกระดาษสมุดหรือกระดาษหนังสือพิมพ์ เป็นวงกลมขนาดเส้นผ่าศูนย์กลาง 4-5 เซนติเมตร 2 ชิ้น ปิดลงบนไม้แกนบริเวณกลางตัวว่าวทั้ง 2 จุด     

              ว่าวปักเป้า
                  1. การเหลาไม้ไผ่จะใช้ข้อของไม้ไผ่เป็นจุดศูนย์กลางโดยเหลาให้เป็นเหลี่ยมก่อนประมาณ 3 นิ้วแล้วจึงเริ่มเหลาให้เป็นเส้นกลมแล้วลดขนาด ให้เล็กลงจนเรียวในส่วนปลายทั้ง ๒ ข้างของส่วนปีกโดยให้คํานึงถึงแรงลม ถ้าจะทําไว้เล่นสําหรับลมแรงก็ควรจะเหลาให้ปีกแข็งถ้าจะใช้เล่นเวลาลมไม่แรงก็ควรทําให้ปีกอ่อน
                 2. การเหลาไม้คาดควรเหลาให้เป็นสี่เหลี่ยมให้ได้ขนาดพอดีมีความพอดีกับส่วนปีกและส่วนหางโดยเหลาให้มีขนาดเสมอเท่ากันทั้งสิ้น
                 3. นําส่วนปีกมาคาดตรงส่วนหัวโดยให้เหลือส่วนหัวไว้ประมาณ 3 นิ้ว ใช้ตรงกลางระหว่างข้อเป็นที่สําหรับคาดเชือก โดยจะคาดเป็นรูปไขว้พาดเฉียงแล้วใช้เชือกรัดตรงส่วนข้อเพื่อป้องกันการเลื่อน
                 4. ใช้เชือกมัดโยงจากปลายปีกทั้งสองข้างแล้วนําไปรวบมัดรวมไว้ที่ ส่วนหางของตัวว่าวให้เป็นรูปคล้ายสี่เหลี่ยมขนมเปียกปูนแล้วใช้เชือกผูกมัดเพื่อป้องกันการเลื่อน
                 5. การติดกระดาษควรใช้กระดาษว่าวหรือกระดาษสามาติดเพื่อความ ทนทานและความสะดวกและง่ายในการติดโดยใช้แป้งเปียกเป็นส่วนผสมในการ ติดแทนกาวเพราะแป้งเปียกสามารถให้ตัวและมีความยืดหยุ่นดีกว่ากาว โดยใช้แป้งเปียกทาให้ทั่วทั้งโครงทั้งในส่วนที่เป็นไม้ไผ่และเชือกที่คาดไว้ หลังจากนั้นก็ดึงกระดาษให้ตึงโดยการใช้มือลูบให้เรียบแล้วให้มีดหรือกรรไกรตัดส่วนกระดาษที่เหลือออกมาข้างนอก
                 6. การติดส่วนหางให้ใช้ริบบิ้นหรือกระดาษ หรือเศษผ้ามาผูกติดกับ ส่วนทางโดยส่วนหางที่ติดจะมีขนาดยาวหรือสั้นนั้นก็ขึ้นอยู่กับขนาดของตัวว่าว เป็นสําคัญซึ่งถ้าหากติดส่วนหางยาวเกินไปก็จะทําให้ว่าวหนักส่วนหางซึ่งอาจทําให้ว่าวไม่ขึ้นได้
                 7. การทํา ใช้กระดาษที่เหลือจากการทําว่าวมาตัดเป็นริ้วเล็ก ๆ แล้วผูกติดกับส่วนปลายของปีกทั้งสองข้างโดยประโยชน์ของภู่คือเป็นตัวช่วยในการป้องกันไม่ให้ว่าวเอียงซ้ายหรือเอียงขวามากเกินไปทําให้ว่าวมีความสมดุลในการทรงตัวมากขึ้น
                8. การผูกเชิง การผูกเชิง เป็นอีกขั้นตอนหนึ่งที่สําคัญถ้าหากทําเชิงไม่ดีก็อาจทําให้ว่าวไม่ขึ้นได้ การทําเชิงต้องหาจุดศูนย์กลางโดยวัดจากจุดศูนย์กลาง โดยให้มีระยะห่างที่เท่ากันไม่ควรทําให้กว้างเกินไปหรือแคบจนเกินไป โดยสามารถทําให้เลื่อนหรือปรับเปลี่ยนได้ตามสภาพของแรงลม

ภาพจาก : https://www.facebook.com/profile.php?id=100063744424351

            ว่าวนก
               1. การเหลาไม้ไผ่จะใช้ข้อของไม้ไผ่เป็นจุดศูนย์กลางโดยเหลาให้เป็นเหลี่ยมก่อนประมาณ 3 นิ้วแล้ว จึงเริ่มเหลาให้เป็นเส้นกลมแล้วลดขนาดให้เล็กลงจนเรียว ในส่วนปลายทั้ง 2 ข้างของส่วนปีก โดยให้คํานึงถึงแรงลมถ้าจะทําไว้เล่น สําหรับลมแรงก็ควรจะเหลาให้ปีกแข็งถ้าจะใช้เล่นเวลาลมไม่แรงก็ควรทําให้ปีกอ่อน ในการคาดจะคาดเป็นรูปไขว้พาดเฉียงแล้วรัดตรงข้อ เพื่อป้องกันการโยกหรือเคลื่อนระหว่างปีกส่วนบนกับปีกส่วนล่าง โดยผ่าส่วนปลายแล้วสอดให้ปลายทั้งสองข้างประกบกันแล้วท่าการคาดด้วยเชือกด้ายอีกครั้งเพื่อความแข็งแรง
              2. ไม้คาด ควรเหลาให้เป็นสี่เหลี่ยมให้ได้ขนาดความยาวพอดี มีความพอดีกับส่วนปีกและส่วนหางโดยเหล่าให้มีขนาดเสมอเท่ากันทั้งสิ้น
              3. การทําเชือกคาดอก เชือกคาดอกเป็นเชือกที่ผูกไว้ระหว่างปีกส่วนบนกับปีกส่วนล่าง โดยคาดยาวตลอดไปจนถึงส่วนหางของว่างทั้งด้านซ้ายและด้านขวาเชือกคาดอก เป็นตัวกําหนดความกว้างของปีกทั้งสองข้างให้มีความกว้างเท่ากันทั้งสองข้าง เชือกคาดอกใช้ประโยชน์ในการติดกระดาษและเป็นส่วนที่ใช้บังคับส่วนหางไม่ให้คาดเคลื่อนกับส่วนหัว 
              4. การทําเชือกโยงปีก การทําเชือกโยงปีกเป็นการนําเชือกมาผูกติดกับปีกด้านซ้ายกับปีกด้านขวาโดยจะทําให้ปีกว่าวเชิดขึ้นเล็กน้อยซึ่งเชือกโยงปีกจะมี ความยาวระหว่างปีกด้านซ้ายและปีกด้านขวาเท่ากันทั้งสองข้างซึ่งจะทําให้ว่าว มีความสวยงามและเป็นตัวยึดให้ปีกว่าวแอ่นขึ้นเล็กน้อย เพื่อให้ว่าวมีการถ่ายเทลมได้ดีและไม่ทําให้ว่าวเสียการทรงตัว
              5. การทําหางให้ใช้ไม้ไผ่เหลาให้เป็นรูปแบนแล้วนํามาผูกติดกับส่วนหางของว่าว แล้วใช้เชือกดึงขึ้นมาผูกไว้ที่ใต้ส่วนปีกล่างทั้งสองข้างโดยส่วนหางจะเป็นตัวช่วยในการทรงตัว
              6. การติดกระดาษควรใช้กระดาษว่าวหรือกระดาษสามาติด เพื่อความทนทานและความสะดวกและง่ายในการติดโดยใช้แป้งเปียกเป็นส่วนผสมในการติดแทนกาวเพราะแป้งเปียกสามารถให้ตัวและมีความยืดหยุ่นดีกว่ากาว โดยใช้แป้งเปียกทาให้ทั่วทั้งโครงทั้งในส่วนที่เป็นไม้ไผ่และเชือกที่คาดไว้ หลังจากนั้นก็ดึงกระดาษให้ตึงโดยการใช้มือลูบให้เรียบแล้วให้มีดหรือกรรไกรตัดส่วนกระดาษที่เหลือออกมาข้างนอก
              7. การทําภู่ ให้ใช้กระดาษที่เหลือจากการทําว่าวมาตัดเป็นริ้วเล็ก ๆ แล้วผูกติดกับส่วนปลายของปีกทั้งสองข้าง โดยประโยชน์ของภู่คือเป็นตัวช่วยในการป้องกันไม่ให้ว่าวเอียงซ้ายหรือเอียงขวามากเกินไปทําให้ว่าวมีความสมดุลในการทรงตัวมากขึ้น
              8. การผูกเชิง  การผูกเชิง เป็นอีกขั้นตอนหนึ่งที่สําคัญถ้าหากทําเชิงไม่ดีก็อาจทําให้ว่าวไม่ขึ้นได้ การทําเชิงต้องหาจุดศูนย์กลางโดยวัดจากจุดศูนย์กลาง โดยให้มีระยะห่างที่เท่ากันไม่ควรทําให้กว้างเกินไปหรือแคบจนเกินไป โดยสามารถทําให้เลื่อนหรือปรับเปลี่ยนได้ตามสภาพของแรงลม    

ภาพจาก : https://www.youtube.com/watch?v=fAF-54jk7Wc

            ว่าวควาย
            1. การเหลาไม้ไผ่จะใช้ข้อของไม้ไผ่เป็นจุดศูนย์กลางโดยเหล่าให้เป็นเหลี่ยมก่อนประมาณ ๓ นิ้วแล้วจึงเริ่มเหลาให้เป็นเส้นกลมแล้วลดขนาดให้เล็กลง จนเรียวในส่วนปลายทั้ง ๒ ข้างของส่วนปีก โดยให้คํานึงถึงแรงลมถ้าจะทําไว้เล่นสําหรับลมแรงก็ควรจะเหลาให้ปีกแข็ง ถ้าจะใช้เล่นเวลาลมไม่แรงก็ควรทําให้ปีกอ่อนในการคาดจะคาดเป็นรูปไขว้พาดเฉียงแล้วรัดตรงข้อ เพื่อป้องกันการโยกหรือเคลื่อนระหว่างปีกส่วนบนกับปีกส่วนล่าง โดยผ่าส่วนปลายแล้วสอดให้ปลายทั้งสองข้างประกบกันแล้วทําการคาดด้วยเชือกด้ายอีกครั้งเพื่อความแข็งแรง
            2. ไม้คาด ควรเหลาให้เป็นสี่เหลี่ยมใจ มให้ได้ขนาดความยาวพอดีมีความพอดี กับส่วนปีกและส่วนหางโดยเหลาให้มีขนาดเสมอเท่ากันทั้งสิ้น
            3. การทําเชือกคาดอก เชือกคาดอกเป็นเชือกที่ผูกไว้ระหว่างปีกส่วนบนกับปีกส่วนล่าง โดยคาดยาวตลอดไปจนถึงส่วนหางของว่างทั้งด้านซ้ายและด้านขวา เชือกคาดอกเป็นตัวกําหนดความกว้างของปีกทั้งสองข้างให้มีความกว้างที่เท่ากันทั้งสองข้าง เชือกคาดอกใช้ประโยชน์ในการติดกระดาษและเป็นส่วนที่ใช้บังคับส่วนหางไม่ให้คาดเคลื่อนกับส่วนหัว
            4. การทําเชือกโยงปีก การทําเชือกโยงปีกเป็นการนําเชือกมาผูกติดกับปีกด้านซ้ายกับปีกด้านขวาโดยจะทําให้ปีกว่าวเชิดขึ้นเล็กน้อย ซึ่งเชือกโยงปีกจะมีความยาวระหว่างปีกด้านซ้ายและปีกด้านขวาเท่ากันทั้งสองข้าง ซึ่งจะทําให้ว่าวมีความสวยงามและเป็นตัวยึดให้ปีกว่าวแอ่นขึ้นเล็กน้อยเพื่อให้ว่าวมีการถ่ายเทลมได้ดีและไม่ทําให้ว่าวเสียการทรงตัว
            5. การทําส่วนหัวควาย นําไม้ไผ่มาเหลาให้มีความอ่อนเหลาให้ได้ขนาดแล้ว นํามาผูกติดกับส่วนของโครงว่าวโดยทําให้เป็นลักษณะคล้ายกับหัวควาย
            6. การทําเขาควาย นําไม้ไผ่มาเหลาให้มีขนาดเรียวยาวที่ส่วนปลายแล้วนํามาผูกคาดติดกับส่วนหัวของหัวควาย โดยดึงส่วนปลายทั้งสองข้างไปผูกติดกับส่วนปลายของปีกทั้งสองข้างให้มีลักษณะโค้งคล้ายกับเขาควาย
            7. การทําหูควาย เหลาไม้ไผ่ให้มีความบางเพื่อสะดวกในการดัดให้เป็นรูปวงรีคล้ายกับหูควายแล้วนําไปผูกติดกับตรงส่วนหัวใต้เขาควาย
            8. การติดกระดาษควรใช้กระดาษว่าวหรือกระดาษสามาติด เพื่อความทนทานและความสะดวกและง่าย ในการติดโดยใช้แป้งเปียกเป็นส่วนผสมในการติดแทนกาวเพราะแป้งเปียกสามารถให้ตัวและมีความยืดหยุ่นดีกว่ากาว โดยใช้แป้งเปียกทาให้ทั่วทั้งโครงทั้งในส่วนที่เป็นไม้ไผ่ และเชือกที่คาดไว้หลังจากนั้นก็ดึงกระดาษให้ตึงโดยการใช้มือลูบให้เรียบแล้วให้มืดหรือกรรไกรตัดส่วนกระดาษที่เหลือออกมาข้างนอก
            9. การผูกเชิง การทําเชิงเป็นอีกขั้นตอนหนึ่งที่สําคัญ ถ้าหากทําเชิงไม่ดีก็อาจทําให้ว่าวไม่ขึ้นได้ การทําเชิงต้องหาจุดศูนย์กลางโดยวัดจากจุดศูนย์กลางโดย ให้มีระยะห่างที่เท่ากันไม่ควรทําให้กว้างเกินไปหรือแคบจนเกินไป โดยสามารถ ทําให้เลื่อนหรือปรับเปลี่ยนได้ตามสภาพของแรงลม

ภาพจาก : https://www.youtube.com/watch?v=5wnSqrqKePc

ประวัติและความเป็นมาของว่าวไทย. สืบค้นวันที่ 25 ก.พ. 63 , จาก https://sites.google.com/site/kitethailand166/prawati-laea-khwam-pen-ma-khxng-waw-thiy
สุธี เทพสุริวงศ์ และเบ็ญจวรรณ บัวขวัญ. (2547). การรวบรวใภูมิปัญญาพื้นบ้านในจังหวัดปัตตานี. ปัตตานี : สถาบันวัฒนธรรมศึกษากัลยาณิวัฒนา มหาวิทยาลัยสงขลา                                 นครินทร์ วิทยาเขตปัตตานี.
พิทย์ มัชรินทร์ และคณะ. (2554). คู่มือการถ่ายทอดองค์ความรู้ของครูภูมิปัญญาท้องถิ่น อำเภอสิงหนคร จังหวัดสงขลา. สงขลา :สำนักงานวัฒนธรรมจังหวัดสงขลา.