ภาพจาก : https://www.facebook.com/ancientthaiweapons/videos/1046662572049411/?t=190&v=1046662572049411
พิชัย แก้วขาว อดีตอาจารย์ประจํา แผนกช่างยนต์ วิทยาลัยเทคนิคปัตตานี เป็นผู้เชี่ยวชาญด้านโลหะกรรมและเป็นผู้ทรงความรู้ในด้านวัฒนธรรมและภูมิปัญญาท้องถิ่นในสามจังหวัดชายแดนภาคใต้ เกิดเมื่อวันที่ 7 เมษายน 2500 ปัจจุบันมีอายุ 63 ปี บิดาชื่อนายฉัง แก้วขาว เป็นข้าราชการครู มารดาชื่อนางแฉล้ม แก้วขาว สถานภาพสมรส มีภรรยาชื่อนางเพ็ญพร แก้วขาว มีบุตรหญิง 2 คน การศึกษาปี พ.ศ. 2506 เรียนชั้นประถทศึกษาปีที่ 1-4 ที่โรงเรียนวัดบันลือคชาวาร ปี พ.ศ. 2510 เรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 5-7 ที่โรงเรียนโคกโพธิ์ ปี พ.ศ. 2513 เรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1-3 ที่โรงเรียนโพธิ์คีรีราช ปี พ.ศ. 2516 เรียนประกาศนียบัตรวิชาชีพ (ปวช.) ช่างยนต์ ที่โรงเรียนเทคนิคสงขลา ปี พ.ศ. 2519 เรียนประกาศนียบัตรวิชาชีพชั้นสูง (ปวส.) ช่างยนต์ ที่วิทยาลัยเทคนิคภาคใต้ ปีพ.ศ. 2535 ได้เรียนระดับปริญญาตรี จนได้ครุศาสตร์บัณฑิตสาขาศิลปศึกษา จากสถาบันราชภัฏยะลา อาจารย์พิชัย แก้วขาว มีความเชี่ยวชาญกริชมาก ทั้งที่ท่านไม่ได้จบมาทางสายวิชานี้ แต่อาศัยความสนใจและหลงใหลในอาวุธโบราณชนิดนี้มาตั้งแต่วัยเด็ก กอร์ปกับที่บ้านมีกริช 1 เล่ม ซึ่งเป็นมรดกของบรรพบุรุษซึ่งตกทอดมาถึงรุ่นท่าน จึงมีความสนใจใคร่รู้จําได้ว่าเมื่อวัยเด็กจะนํามาเล่นรูปคลําอยู่เป็น ประจําจนโตขึ้นยังฝังใจเรื่องกริชมาโดยตลอดเพราะรูปร่างที่คดไปคดมาแปลกกว่ามีดกว่าดาบทั่ว ๆ ไป
เมื่อปี พ.ศ. 2523 เริ่มรับราชการทํางานเป็นอาจารย์ประจําช่างยนต์ วิทยาลัยเทคนิคปัตตานี จึงได้ริเริ่มสะสมหาซื้อกริชโบราณ ที่มีอยู่ตามหมู่บ้านในสามจังหวัดชายแดนภาคใต้ นอกจากนี้มีโอกาสพบปะกับเพื่อนซึ่งเป็นชาวมาเลเซีย ซึ่งมีความสนใจและสะสมกริชโดยช่วงแรก ๆ การสะสมกริชก็เหมือนกับการสะสมพระเครื่อง เมื่อมีผู้สนใจมากและให้ความสําคัญราคากริชก็เริ่มสูงขึ้นเรื่อย ๆ ตามความนิยมบางเล่มราคาห้าหมื่นบาท บางเล่มราคาเป็นแสนสะสมกันแบบรู้รุ่น รู้ตระกูลทําให้เกิดความสนใจและเรียนรู้ไปพร้อมกันโดยการศึกษาจากเอกสารและสอบถามกับชาวบ้านที่มีความรู้เกี่ยวกับเรื่องนี้ และแลกเปลี่ยนกับนักสะสมกริชชาวมาเลเซีย หลังจากนั้นได้มีโอกาสแลกเปลี่ยนกับศาสตราจารย์สุธิวงศ์ พงศ์ไพบูลย์ ผู้ซึ่งเขียนเรื่องเกี่ยวกับกริชลงในสารานุกรมวัฒนธรรมไทย ภาคใต้ประมาณปี พ.ศ. 2540 ให้ร่วมดําเนินการศึกษาวิจัยเรื่องกะเทาะสนิมกริชแลวิถีชีวิตชาวใต้ตอนล่าง ศึกษาองค์ความรู้เกี่ยวกับเรื่องกริชทางด้านสังคมวัฒนธรรมความเชื่อที่เกี่ยวข้องกับวิถีชีวิตของชาวภาคใต้ตอนล่าง เมื่อดําเนินการศึกษาวิจัยเสร็จ ปี พ.ศ. 2544 ศาสตราจารย์สุธิวงศ์ ได้เห็นองค์ความรู้ที่มีอยู่ในตัวอาจารย์พิชัย จึงให้เป็นผู้เชี่ยวชาญทางด้านโลหะกรรม ดําเนินการศึกษาวิจัยโครงการวิจัยเชิงปฏิบัติการเรื่องภูมิปัญญาโลหะกรรมพื้นบ้าน โดยการศึกษาเอกสารโบราณและนํามาทดลองปฏิบัติจริงว่าลวดลายที่เกิดขึ้นจากตากริชและการทําฝักกริช ด้ามกริช หัวกริช เกิดขึ้นอย่างไรและทําได้อย่างไร เนื่องจากในอดีตความรู้เกี่ยวกับเรื่องดังกล่าวมีอยู่ แต่ปัจจุบันนี้ไม่มีผู้สืบสานและกรรมวิธีต่าง ๆ ได้เลือนหายไปพร้อมกับช่างในสกุลต่างๆ ไม่มีผู้สืบทอด
ภาพจาก : culture.pn.psu.ac.th/album/124
อาจารย์พิชัย แก้วขาว มีผลงานการออกแบบและผลิตชิ้นงานต้นแบบขึ้นมากว่า 30 ชิ้น มีลวดลายเนื้อเหล็ก 20 ลวดลาย (จัดแสดงอยู่ในชุดนิทรรศการอาวุธโบราณภาคใต้ สถาบันทักษิณคดีศึกษา อำเภอเมือง จังหวัดสงขลา) ดังนี้
|
สุธี เทพสุริวงศ์ และเบ็ญจวรรณ บัวขวัญ. (2547). การรวบรวใภูมิปัญญาพื้นบ้านในจังหวัดปัตตานี. ปัตตานี : สถบันวัฒนธรรมศึกษากัลยาณิวัฒนา มหาวิทยาลัยสงขลา นครินทร์ วิทยาเขตปัตตานี.