หมวดหมู่
นิทานพื้นบ้าน
ร้อยแก้ว
กาลครั้งหนึ่งนานมาแล้วมีพ่อค้าจีนคนหนึ่ง คุมเรือสําเภาเดินทางค้าขายแถบชายทะเล จากเมืองจีนมาถึงสงขลา เมื่อมาถึงสงขลาก็ให้เรือจอดพักอยู่ที่หน้าเมืองเพื่อบอกขายสินค้าที่นํามาจากเมืองจีน จนขายได้หมดแล้วก็ซื้อสินค้าจากสงขลาบรรทุกสําเภากลับไปขายเมืองจีนกระทําอย่างนี้อยู่เป็นนิจ มาครั้งหนึ่งพ่อค้าจีนผู้นี้ขายสินค้าหมดแล้วก็เข้าเมืองสงขลาเพื่อหาสินค้ากลับไปอย่างที่เคยกระทํา ระหว่างที่เดินซื้อหาสินค้าอยู่นั้นเกิดไปเห็นหมากับแมวคู่หนึ่งรูปร่างหน้าตาน่าเอ็นดูยิ่งมาก คิดก็ชักติดใจ (สมัยนั้นสัตว์ยังพูดได้เหมือนมนุษย์) พ่อค้าจึงคิดว่า “ถ้าเรามีหมากับแมวคู่นี้อยู่ในเรือด้วยคงจะดี เลี้ยงไว้ดูเล่นคุยเล่นแก้เหงา” คิดแล้วก็ตกลงใจขอซื้อหมากับแมวคู่นั้นเอาลงเรือมาด้วย ฝ่ายหมากับแมวในตอนแรกก็ดีใจมากที่ได้ไปอยู่บนเรือ กอปรกับพ่อค้าก็รักใคร่เลี้ยงดูเป็นอย่างดี แต่พอมานานวันเข้าก็ชักจะเบื่อ เพราะวัน ๆ ได้แต่วิ่งเล่นอยู่แต่ในเรือสําเภา แม้กระทั้งเมื่อพ่อค้าไปถึงเมืองไหนที่เรือแวะซื้อขายสินค้าก็จะขังหมากับแมวเอาไว้ไม่ให้ขึ้นฝั่งไปด้วยเพราะกลัวจะวิ่งหนีไป นานวันเข้าหมากับแมวก็เบื่อกับการอยู่บนเรือ มาวันหนึ่งหมาปรึกษากับแมวว่า "ข้าเบื่อเรือสําเภานี้เต็มประดาแล้วนะอยากจะกลับไปอยู่บ้านที่สงขลาอย่างเดิมเจ้าละคิดว่ายังไง” ฝ่ายเจ้าแมวบอกว่า “ข้าก็เบื่อเบื่อทั้งเรือเบื่อทั้งพ่อค้านายเราแล้วก็เบื่อเจ้าด้วยแต่จะทําไงได้เราถูกกักอยู่แต่บนเรือไม่เคยได้ขึ้นฝั่งสักที “ หมาได้ฟังอย่างนั้นก็พูดขึ้นว่า "ข้าว่าเราหนีไปจากเรือนี่กันเถอะ” แมวก็พูดว่า “ จะไปได้ยังไงทั้งข้าทั้งเจ้าว่ายน้ำไหวเสียที่ใหนจะได้พากันจมน้ำตายปะไรละ” หมาพูดต่อว่า "โธ่เอ๋ยเจ้าแมวโง่ลืมไปแล้วหรือว่าพ่อค้านายเรานะแกมีดวงแก้ววิเศษสําหรับกันจมน้ำถ้าใครมีดวงแก้วนอยู่กับตัวจะว่ายน้ําไปไหน ๆ ก็ได้สบาย ถ้าเราลักดวงแก้วนี้มาได้เราก็หนีขึ้นฝั่งกลับบ้านเราได้” แมวนึกขึ้นมาได้ว่าเป็นความจริงตามที่หมาพูดถ้าเราได้ควงแก้วนั้นมาก็ไม่ต้องกลัวว่าจะจมน้ำ แต่จะเอาแก้ววิเศษได้อย่างไรในเมื่อพ่อค้าหวงนักหวงหนาเอาติดตัวไว้ตลอดเวลา เพราะตัวเองค้าขายทางเรือหากินอยู่ในทะเลถ้าแก้ววิเศษหายไปชีวิตก็ต้องตกอยู่ในอันตราย หมากับแมวปรึกษากันอยู่นานในที่สุดแมวก็บอกกับหมาว่า “เอาอย่างนี้ดีกว่าเจ้ากับข้านะไม่มีทางเข้าไปเอาดวงแก้วในห้องของพ่อค้าได้หรอก ต้องให้เจ้าหนูมันช่วยเพราะมันตัวเล็กเล็ดลอดเข้าไปในห้องได้สบาย” ตกลงเป็นอันว่าแมวจะไปข่มขู่หนูให้ขโมยแก้ววิเศษของพ่อค้ามาให้ เมื่อหนูรู้เรื่องก็รับว่าจะเข้าไปลักเอาดวงแก้ววิเศษนั้นมาให้ แต่แมวกับหมาจะต้องยอมให้หนูหนีขึ้นฝั่งไปด้วย แมวกับหมาที่ยอมตามที่หนูขอ ครั้นเรือเดินทางมาถึงเมืองสงขลาอีกครั้งหนึ่งหนูก็ลอบเข้าไปลักเอาดวงแก้วของพ่อค้ามา โดยอมเอาไว้ในปากแล้วก็พากันหนีลงจากเรือจะไปขึ้นฝั่งที่ฝั่งหน้าเมืองสงขลา ขณะที่กําลังว่ายน้ำมาด้วยกันหนูซึ่งนําอยู่ข้างหน้า ก็นึกขึ้นว่าดวงแก้ววิเศษที่ตนอมเอาไว้ในปากนั้นมีค่ามหาศาล หากถึงฝั่งหมากับแมวก็คงบังคับเอาไปจากตนเสียแรงขโมยมาจากพ่อค้าเปล่า ๆ น่าจะหนีหมากับแมวขึ้นฝั่งไปตามลําพังจะได้ครอบครองดวงแก้วเป็นสมบัติตลอดไป ระหว่างที่หนูกําลังวางแผนอยู่นั้น แมวซึ่งตามมาด้วยติด ๆ ก็นึกอย่างเดียวกัน “ดวงแก้วนั้นควรจะเป็นของเราเพราะเราเป็นผู้บังคับให้เจ้าหนูไปขโมยมา ถ้ารอให้ถึงฝั่งมันจะวิ่งหนีไปเสียก่อน” คิดแล้วแมวก็ตรงรี่เข้าไปหาหนูฝ่ายหนูเห็นแมวตรงเข้ามาก็ตกใจ นึกว่าแมวเข้ามาจะตะปบขบกัดจึงว่ายน้ำหนีสุดแรงแมวก็ไล่ตาม ฝ่ายหมานั้นว่ายมาหลังสุดเมื่อเห็นแมวกับหนูวิ่งหนีวิ่งไล่กันอยู่ก็แปลกใจแต่ก็รีบว่ายน้ำเข้าฝั่งจนได้ หนูว่ายน้ำหนีแมวกระเจิดกระเจิงไม่ทันระวังตัวดวงแก้ววิเศษที่อมไว้ในปาก ก็หล่นออกมาจมน้ำหายไป ทันทีที่ดวงแก้วจมน้ำไปทั้งแมวและหนูก็พลอยจมหายลงไปด้วย เพราะไม่อาจจะว่ายน้ำต่อไปได้เมื่อปราศจากควงแก้วเสียแล้วสัตว์ทั้ง ๒ จึงจมน้ำตายกลายเป็นเกาะอยู่ที่อ่าวหน้าเมืองสงขลา (ในลักษณะที่แมวกําลังไล่ตามหนู) ส่วนหมานั้นว่ายไปขึ้นฝั่งได้ทันระหว่างที่แมวกําลังไล่หนูอยู่ขึ้นไปยืนดูอยู่บนฝั่ง ครั้นเมื่อแมวกับหนูจมน้ำตายกลายเป็นเกาะไปหมาที่ยืนดูอยู่ก็กลายเป็นหินไปด้วย หินก้อนกลายเป็นเขาตังกวนริมอ่าวสงขลา ดวงแก้ววิเศษนั้นหล่นจากปากหนก็แตกแหลกละเอียดกลายเป็นหาดทรายเรียกกันว่า "หาดทรายแก้ว" ปรากฎอยู่ทางด้านเหนือของแหลมสนที่ยื่นออกไปในอ่าวสงขลานั่นเอง
