หมวดหมู่
นิทานพื้นบ้าน
ร้อยแก้ว
ณ หมู่บ้านแห่งหนึ่งมีคนอาศัยอยู่ร่วมกันแบบชุมชนท้องถิ่นชนบท วัดโคกเป็นวัดประจำหมู่บ้านมีเจ้าอาวาสชื่อสมภารหนู ที่คนทั้งหมู่บ้านให้ความเคารพศรัทธาและเชื่อว่าหากท่านพูดสิ่งใดแล้วมักจะเป็นไปตามนั้นหรือบางคนเรียกว่า “วาจาสิทธิ์” ไม่ว่าจะดูฤกษ์แต่งงาน ดูวันแรกนา ดูเคราะห์ ดูโชคลาง ฯลฯ ท่านสามารถเป็นที่พึ่งยามยากของคนชนบท นอกเหนือจากพิธีกรรมทางศาสนาและการเทศนาสั่งสอนกุลบุตรกุลธิดาให้อยู่ในขนบธรรมเนียมประเพณีและจารีตของไทย ภายในหมู่บ้านมีสามีภรรยาคู่หนึ่งซึ่งมีฐานะยากจน สามีชื่อนายมาภรรยาชื่อนางสา นายมาผู้เป็นสามีเป็นคนไม่เชื่อโชคลางหรือคำทำนายใด ๆ ทั้งคู่มีอาชีพทำนาพอถึงวันและเดือนที่ฝนตกลงมาตามฤดูกาล แกก็เริ่มไถเริ่มดำโดยไม่ดูฤกษ์ดูยาม ถือเอาวันไหนสะดวกที่สุดของแก ยิ่งเรื่องโชคเรื่องลางไม่ต้องพูดถึง แกมักจะบอกกับชาวบ้านใกล้เคียงว่าอย่าเชื่องมงายในเรื่องโชคลางเป็นเรื่องมงคลตื่นข่าวและไม่ใช่กิจของสงฆ์ แต่ชาวบ้านส่วนมากต่างไม่ถือสาแก เพราะต่างก็รู้นิสัยนายมาดีว่าแกเป็นคนอย่างไร ทั้งสองสามีภรรยานอกจากทำนาเพื่อเลี้ยงชีพแล้วก็ยังหาปลาและหาสัตว์ เพื่อมากินมาใช้ในแต่ละมื้อ แต่ก็ไม่ค่อยจะพอสักเท่าไร ในแต่ละวันขอให้มีข้าวสุกกับน้ำชุบ (น้ำพริก) จากนั้นก็หาผัก หญ้า หยวก ปลี (หยวกและปลีกล้วยน้ำว้า) เอามาต้มจิ้มน้ำพริก เป็นอาหารถูกปากรสเลิศ กินอิ่มนอนหลับก็เพียงพอแล้ว
บ่ายวันหนึ่งฝ่ายภรรยานางสาเตรียมตั้งเส้า (ใช้หิน ๓ ก้อน ตั้งขึ้นแทนเตา) หาฟืนก่อไฟหุงข้าวและทำอาหาร ส่วนนายมาได้แบกสุ่มออกไปหาปลา เพราะเล็งเห็นตามประสบการณ์ว่าถ้าฝนตกโปรย ๆ แล้วปลามักจะขึ้นมาหากินในท้องทุ่งที่มีน้ำเจิ่งนอง แกเดินย่องไปตามคันนา มองเห็นปลาช่อนตัวใหญ่ แกใช้สุ่มครอบและกดไว้แน่น หลังจากครอบปลาไว้แล้วแก่นึกในใจว่าเราน่าจะลองวิชากับท่านสมภารหนูดูสักครั้งว่าที่ชาวบ้านบอกท่านทำนายทายทักว่าแม่นนั้นจริงหรือว่าหลอกกันแน่ คิดได้ดังนั้นก็เดินไปวัดด้วยความสบายใจ เมื่อไปถึงเห็นท่านสมภารนั่งอยู่ที่ใต้ร่มไม้ รายล้อมด้วยสัตว์เล็กสัตว์น้อยที่พลอยมาอาศัยข้าวก้นบาตร อาทิ แมว สุนัข และไก่แจ้ นายมาเดินเข้าไปหาพร้อมยกมือไหว้ พอเป็นพิธีแล้วเอ่ยถามท่านสมภารหนูว่า “พระคุณท่านเย็นนี้บ้านผมกินแกงอะไรครับ” นายมาถามด้วยรู้คำตอบอยู่แล้วว่าจะต้องเป็นแกงปลาช่อนแน่นอน หากสมภารตอบว่าแกงอย่างอื่นแล้วจะตรงกับข้อสันนิษฐานของเขาแล้วสรุปว่าท่านสมภารหนูหลอกทำนายเดา ๆ ไปอย่างนั้น ท่านสมภารหนูรู้ความต้องการของนายมาจึงตอบไปว่า “กินกับน้ำชุบ” พอได้ยินอย่างนั้นนายมาก็รีบกราบลาท่านสมภารด้วยเสียงหัวเราะเบา ๆ ในลำคอ รวมทั้งความศรัทธาที่มีหลงเหลืออยู่บ้างได้มลายหายไปหมดสิ้นในครั้งนี้เอง นายมาเดินกลับมาที่สุ่มหมายใจจะล้วงเอาปลาช่อนตัวโต บังเอิญเหลือบตาไปเห็นกระจงวิ่งผ่านมาจึงลืมเรื่องปลาช่อน นายมารีบยกสุ่มที่ครอบปลาช่อนไว้วิ่งไล่ครอบกระจง แต่ผลปรากฏว่าคว้าน้ำเหลว อีกทั้งปลาช่อนก็ว่ายน้ำหนีไป ส่วนกระจงก็จับไม่ได้ เขาจึงต้องแบกสุ่มกลับบ้านอย่างหัวเสีย เมื่อมาถึงบ้านนางสาถามว่า “ได้อะไรมากินบ้างละ” นายมาไม่ตอบ นางสาจึงชวนผัวกินข้าวกับน้ำพริกผักลวกที่นางสาตรียมไว้แล่้ว ทำให้นายมานึกถึงคำที่ท่านสมภารหนูทำนายไว้เมื่อตอนบ่ายแกก็เลยเล่าเรื่องทั้งหมดให้นางสาฟัง นางสาจึงบ่นเบา ๆ ว่า “ไม่เชื่ออย่าลบหลู่”
