หมวดหมู่
การแสดง
อื่น ๆ
.jpg)
ภาพจาก : https://www.youtube.com/watch?v=dCz3a9DtOB4
คณะโนราเสน่ห์น้อย ดาวรุ่ง หรือเสน่ห์ นรสิงห์ เกิดเมื่อวันพฤหัสบดี เดือน ๑๑ ปีจอ พุทธศักราช ๒๔๘๖ ที่อําเภอหัวไทร จังหวัดนครศรีธรรมราช บิดาเป็นโนราชื่อขาบ มารดาชื่อมั่น จบการศึกษาชั้นประถมปีที่ ๔ ที่โรงเรียนวัดหัวค่าย อําเภอหัวไทร มีภรรยาชื่อจุรีย์ เนาสุวรรณ มีบุตรธิดาจำนวน ๕ คน คือสํารวม ซูช่วย เรือนแก้ว มีทอง รุ่งณฤทธิ์ นรสิงห์ ศิริวรรณ หอมขาว และกาญจนา นรสิงห์ โนราเสน่ห์ นรสิงห์ ท่านเกิดมาท่ามกลางสิ่งแวดล้อมที่เป็นเรื่องของโนรา เพราะบิดาได้ร่วมกับนายขับผู้เป็นอาตั้งคณะโนราชื่อว่าโนราขาบ-ขับ ไปรําโนราที่ไหนบิดาก็มักจะนําท่านไปด้วยเสมอ จึงมีความรักในศิลปะการรําโนรามาตั้งแต่เด็ก ๆ ส่วนปู่นั้นก็มีเชื้อสายโนราคือโนราเพชร เมื่อได้อายุ ๘ ขวน บิดาก็ฝึกหัดให้รําจนสามารถทําได้และเที่ยวอยู่กับคณะโนราขาบ-ขับอยู่หลายปี ต่อมาได้อุปสมบทเป็นพระภิกษุศึกษาเล่าเรียนจนสอบได้นักธรรมตรี หลังจากลาสิกขาแล้วได้ร่วมกับคณะโนราประเสริฐ โสภณศิลป์ อยู่พักหนึ่ง เมื่ออายุได้ ๒๕ ปี ก็แยกมาตั้งคณะโนราขึ้นเองให้ชื่อว่า “โนราเสน่ห์น้อย” หลังจากตั้งคณะได้ไม่นานก็ได้ก็เริ่มมีชื่อเสียง ในปี ๒๕๑๗ ได้ร่วมแข่งขันกับโนราฉลวย โนราศรีเวียง โนราวิโรจน์ศิลป์ และโนราเสาวนีย์ ที่สนามหน้าเมืองนครศรีธรรมราช และผลปรากฏว่าโนราเสน่ห์น้อยชนะเลิศ ได้รับโล่ทองคําเกียรติยศทําให้มีชื่อเสียงโด่งดังขึ้นอย่างรวดเร็ว หลังจากนั้นได้แข่งขันกับโนราที่มีชื่อเสียงเสมอมา มีโนราละมุนละม้าย โนราศรีเวียง โนราช่วงบ้าน ควนเงิน เป็นต้น และได้รับถ้วยเกียรติยศจากการแข่งขันอีก ๒ ใบ ท่านได้นำคณะโนราเที่ยวแสดงอยู่หลายจังหวัดในภาคใต้ จังหวัดที่แสดงมากคือนครศรีธรรมราช พัทลุง และสงขลา นอกจากนี้ยังเคยไปแสดงในประเทศมาเลเซียถึง ๒ ครั้ง
ในด้านความเชื่อของคณะโนราเสน่ห์น้อย ดาวรุ่ง มีดังต่อไปนี้
| ๑. เรื่องครูหมอโนรา คณะโนราเสน่ห์น้อย ดาวรุ่ง มีความเชื่อว่าครูหมอโนราหรือตายาย โนรามีความผูกพันกับลูกหลานที่มีเชื้อสายโนรา หากลูกหลานเพิกเฉยไม่เคารพบูชา ไม่เซ่นไหว้ ครูหมอโนราหรือตายายโนรา อาจจะให้โทษหรือลงโทษด้วยวิธีต่าง ๆ เช่น ปวดท้อง ปวดหัว ปวด เมื่อยตามส่วนต่างๆ ของร่างกายหรือเจ็บป่วยกระเสาะกระแสะ รับประทานอาหารได้น้อย |
| ๒. เรื่องตายายโนรา ในการสืบทอดการรําโนราคณะโนราเสน่ห์น้อย ดาวรุ่ง เชื่อว่าการสืบทอดโนราจากบิดามารดา สู่ลูกหรือการสืบทอดจากครูสู่ศิษย์ และการสืบทอดจากสิ่งศักดิ์สิทธิ์ โดยบางครั้งเกิดอาการเจ็บป่วยโดยไม่ทราบสาเหตุและมีความเชื่อที่ให้ครูหมอโนรารักษา อาการป่วย หากหายจึงยกให้เป็นศิษย์ในการรําโนราต่อไป |
| ๓. เรื่องการแก้บน คณะโนราเสน่ห์น้อย ดาวรุ่ง มีความเชื่อในเรื่องการบนและการแก้บนที่เกี่ยวข้องกับโนรา โดยเชื่อว่าสามารถบนขอความช่วยเหลือจากครูหมอโนราในเรื่องต่าง ๆ ได้ เช่น บนให้หายไข้จากการป่วย บนให้ได้ของคืน บนให้ขายที่ได้ เมื่อได้ตามความต้องการแล้วจะแก้บนหรือแก้เหมุรย โดยการรับโนรามาแสดงและแก้บนไปตามความเชื่อและพิธีกรรมของโนรา |
จุดเด่นและอัตลักษณ์ของคณะโนราเสน่ห์น้อย ดาวรุ่ง แต่ดั่งเดิมนั้นจะนำโนราแบบโบราณ อันเนื่องจากโนราเสน่ห์เป็นผู้มีความรู้ สามารถในการแสดงโนราเป็นอย่างดี เพราะถือกําเนิดในเชื้อสายของโนราโดยตรงเป็นผู้ที่มีความสามารถในการรําและการเล่นกลอนมุตโต ลีลาท่ารําโนราสวยงามมีเสน่ห์แอบแฝงไว้ด้วยความหนักแน่น ในท่วงท่าของโนรา ไม่มีอาการประหม่าแม่แต่น้อยในการแสดงแต่ละครั้ง ต่อมาคณะโนราเสน่ห์น้อย ดาวรุ่ง ได้ปรับปรุงการแสดงจากการแสดงโนราแบบประยุกต์เพิ่มการแสดงประเภทเพลงลูกทุ่ง โดยมีแดนซ์เซอร์ประกอบเพลง แบ่งการแสดงออกเป็น ๒ ช่วงคือ
| - ช่วงที่ ๑ แสดงแบบโบราณ โดยการทําเป็นชุดสั้น ๆ มีบทครูสอน บทสอน บท ปฐม หลังจากนั้นเป็นการว่ากลอนมุตโต และออกพราน เอกลักษณ์อัตลักษณ์ของคณะโนราเสน่ห์น้อย ดาวรุ่ง คือผู้แสดงเป็น พรานอายุน้อยมากเป็นหลานของโนราเสน่ห์ หลังจากนั้นจะเป็นร่าย แตระ และทําบทชมธรรมชาติต่าง ๆ ผู้แสดงอาจจะเป็นโนรารับเชิญ จากคณะอื่น ๆ เช่น โนราอาบ แสดงประมาณ ๒-๓ ชั่วโมง |
| - ช่วงที่ ๒ เป็นการแสดงวงดนตรีลูกทุ่งประมาณ ๒ ชั่วโมง หรือมากกว่านั้นแล้วแต่เจ้าภาพ นักแสดงมีทั้งที่เป็นนักศึกษาและลูก ๆ หลาน ๆ ของหัวหน้าคณะโนรา การแสดงโนราแบบสมัยใหม่ที่มีวงดนตรีลูกทุ่งมีหางเครื่องและแดนซ์เซอร์ประกอบเพลงลูกทุ่ง ต่อมาได้มอบหมายให้กาญจนา นรสิงห์ ลูกสาวเป็นผู้รับผิดชอบการแสดง |
คณะโนราเสน่ห์น้อย ดาวรุ่งมีอัตลักษณ์ที่มีความโดดเด่น ดังนี้
| ๑. นักแสดงรําแบบโบราณจะแต่งกายแบบเครื่องต้นชุดใหญ่และเครื่องต้นชุดเล็ก |
| ๒. นักแสดงหางเครื่องหรือแดนซ์เซอร์จะแต่งกายแบบประยุกต์และเพิ่มความหรูหราอลังการของเครื่องแต่งกายประกอบลีลาท่าเต้น |
| ๓. นายพรานเป็นนักแสดงอายุน้อยที่สุดเป็นหลานของโนราเสน่ห์ มีความสามารถในการแสดงเป็นอย่างยิ่ง |
เครื่องแต่งกาย
เครื่องแต่งกายของคณะโนราเสน่ห์น้อย ดาวรุ่ง จะแบ่งออก ๒ ช่วง คือ
๑) เครื่องแต่งกายที่ใช้ประกอบการแสดงในช่วงที่ ๒ คือการแสดงโนราแบบโบราณ ประกอบด้วย
|
||||||
| ๒) เครื่องแต่งกายที่ใช้ประกอบการแสดงในช่วงที่ ๒ ซึ่งร้องเพลงลูกทุ่งและมีหางเครื่องหรือแดนซ์เซอร์ประกอบเพลงโดยมากจะเป็นการแต่งกายตามสมัยนิยม ฟูฟ่อง มีความ อลังการ นุ่งสั้น ฟิตเปรี้ยะ มีทั้งผู้หญิงและผู้ชายสลับกันแสดง |
ขนบนิยมในการแสดง
ขนบนิยมในการแสดงโนราของคณะโนราเสน่ห์น้อย ดาวรุ่ง ที่ยึดถือปฏิบัติเป็นประเพณีสืบทอดกันมา ประกอบด้วย
| ๑. การตั้งเครื่อง เมื่อคณะโนราเสน่ห์น้อย ดาวรุ่ง เข้าภายในโรงและเสร็จสิ้นพิธีการของหมอกบโรงแล้ว (นายหนังหรือหมอกบโรง จะประกอบพิธีชุมนุมเทวดาว่าโองการธรณีสาร ไหว้สัดดี อัญเชิญดวงวิญญาณของครูหนัง ให้มาปกป้องผองภัยทั้งปวง แล้วปักเทียนที่ทับกลองพร้อมด้วยหมากพลูแห่งละหนึ่งคำ นายหนังเคาะทับกลองเบาๆลูกคู่ขึ้นกลองลงโรง เงินค่าลงโรงเป็นกรรมสิทธิ์ของคนแบกแผงปัจจุบันเงินค่าเบิกโรงไม่น้อยกว่า ๑๐๐ บาท แต่ทุกวันนี้ไม่ค่อยปฏิบัติกันแล้ว) ก่อนจะทําพิธีอื่น ๆ ลูกคู่จะบรรเลงดนตรี ๑ เพลง เพื่อบอกกล่าวครูหมอโนราให้ทราบว่าได้มาถึงที่แสดงแล้ว |
| ๒. พิธีเบิกโรง เป็นพิธีขอพระแม่ธรณี พระศรีรัตนตรัย เทวดา ครูโนรา มาช่วยรักษาคุ้มครองปกกันและดลบันดาลให้ผู้ชมเกิดความรัก โดยทําพิธีบนโรงประกอบด้วยหมาก พลู ๓ คํา เทียน ๓ เล่ม ดอกไม้ ๓ ดอก กําไล ๓ วง เล็บโนรา ๓ อัน และเงินกํานลตามที่โนรากําหนด ออกนั่งกลางโรงโดยหันหน้าไปทางหน้าโรงและนําเครื่องดนตรีประกอบด้วยกลอง ๑ ใบทับ ๒ ใบ โหม่งและนิ่ง ประกอบพิธีตามขนบนิยมจนเสร็จพิธี |
| ๓ โหมโรง เป็นการบรรเลงดนตรีก่อนการแสดง โดยบรรเลงดนตรีล้วน ๆ ในทํานองและจังหวะต่าง ๆ อีกทั้งเตือนให้ผู้ชมได้รู้ว่าโนราจะเริ่มแสดงแล้ว |
| ๔. กาศครู เป็นการขับบทกลอนเพื่อระลึกถึงครูโนรา คณะโนราเสน่ห์น้อย ดาวรุ่งขับบทกลอน เพื่อระลึกถึงครูและดลบันดาลให้การแสดงโนราประสบผลสําเร็จและเป็นการขอขมาพระแม่ธรณีและสิ่งศักดิ์สิทธิ์ทั้งหลาย บทกลอนที่ใช้กาศครูมีบทขานเอ บทฤกษ์งาม ยามดี บทรายหน้าแตระ และบทเพลงทับเพลงโท |
