หมวดหมู่
สถานที่ทางศาสนา
โบราณสถานเจดีย์ควนธง ตั้งอยู่ตำบลน้ำขาว อำเภอจะนะ จังหวัดสงขลา ตำนานกล่าวว่าสร้างขึ้นในรัชสมัยพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว (รัชกาลที่ ๕) ราว ๆ ปี พ.ศ. ๒๔๓๙ เจ้าพระยายมราช (ปั้น สุขุม) ข้าหลวงเมืองสงขลา มณฑลนครศรีธรรมราช ต้องการก่อสร้างเจดีย์บนภูเขาซึ่งสามารถมองเห็นโดดเด่นและสง่า เพื่อบรรจุพระบรมธาตุที่ได้รับมาจากลังกาได้สั่งการให้ข้าราชบริพารออกทำการสำรวจจนกระทั่งได้ พบควนธงในพื้นที่อำเภอจะนะ ซึ่งเป็นทำเลที่เหมาะสมมากที่สุดจึงได้ปักธงช้างเผือกและธงธรรมจักรไว้เป็นหลักฐานสำคัญ ๑ เดือนต่อมา นายคงผู้นำชาวบ้านน้ำขาวพร้อมด้วยลูกบ้านได้ร่วมมือร่วมใจกันทำการก่อสร้างเจดีย์แบบลังกาทรงกลมฐานสี่เหลี่ยมจุตรัส ขนาดยาวด้านละ ๕ วา ตัวองค์เจดีย์ฐานทรงกลม เส้นผ่านศูนย์กลาง ๘ เมตร (๔ วา) มีความสูงจากฐานถึงยอดเจดีย์ ๑๒ เมตร (๖ วา) บรรจุพระบรมธาตุไว้ในส่วนกลางขององค์เจดีย์ โดยได้แบ่งช้าวบ้านและพลพรรคออกเป็น ๔ กลุ่ม คือกลุ่มที่ ๑ อยู่พื้นราบใกล้คลองคู มีหน้าที่ทำอิฐ กลุ่มที่ ๒ เดินขึ้นลงทำหน้าที่รับส่งของระหว่างกลุ่มที่ ๑ กับกลุ่มที่ ๓ กลุ่มที่ ๓ เดินขึ้นลงทำหน้าที่รับส่งของระหว่างกลุ่มที่ ๒ กับกลุ่มที่ ๔ ส่วนกลุ่มที่ ๔ อยู่บนยอดควนธง มีหน้าที่อ่านแปลนและทำการก่อสร้างเจดีย์ควนธงจนแล้วเสร็จ โดยใช้เวลาในการก่อสร้าง ๒ เดือนเศษ ได้มีการจัดฉลองสมโภชน์เจดีย์ควนธงขึ้นเป็นเวลา ๗ วัน ๗ คืน มีหนัง โนรา แสดงทุกคืน โดยพระสงฆ์จะสวดชัยมงคลคาถา เพื่อความเป็นศิริมงคลควบคู่กันไปด้วยจบครบ ๗ วัน ต่อจากนั้นชาวบ้านน้ำขาวได้พากันขึ้นไปกราบนมัสการเจดีย์ควนธงในวันแรม ๑ ค่ำ เดือน ๕ ซึ่งกระทำกันประจำทุกปี พร้อมกับนิมนต์พระสงฆ์ เพื่อทำประทักษิณาและมีการเลี้ยงพระ (ถวายภัตตาหารเพล) ณ โบราณสถานเจดีย์ควนธง อีกตำนานหนึ่งเล่าว่าเจดีย์ควนธงเป็นเจดีย์โบราณที่มีความสัมพันธ์กับชุมชนนน้ำขาวมาอย่างช้านาน และเป็นเจดีย์ที่สร้างขึ้นเมื่อคราวสร้างพระบรมธาตุนครศรีธรรมราช อันเนื่องมีผู้คนต้องการนำสิ่งของมีค่าไปบรรจุในพระบรมธาตุนครศรีธรรมราช แต่เดินทางไปไม่ทันเพราะเมื่อการสร้างพระบรมธาตุนครศรีธรรมราชเสร็จสิ้นไปเสียก่อน จึงได้มีการสร้างเจดีย์ไว้บนยอดเขาควนธง เพื่อบรรจุสิ่งของมีค่าเหล่านั้นไว้
.png)
