Page 9 - ทรัพยากรการท่องเที่ยวไทยชุดภาคใต้ (สงขลา)
P. 9
ยุคดึกด�ำบรรพ์
ี
พ้นท่จังหวัดสงขลาประกอบด้วยหินยุคคาร์บอนิเฟอรัส (๓๕๐ - ๓๑๐ ล้านปี) ช้นหินส่วนใหญ่ประกอบด้วยหินดินดาน หินทราย หินเชิร์ต
ี
ั
หินอาร์จิลไลต์ ในบางบริเวณพบว่ามีชั้นหินทรายแป้ง หินโคลน หินชนวน เกิดร่วมอยู่ด้วย ในหินดินดานสีขาว มีซากดึกด�าบรรพ์ยืนยันอายุ
ที่แน่นอน โผล่ให้เห็นในพื้นที่บางส่วนของจังหวัดสงขลา
หินมหายุคซีโนโซอิก (๖๕.๕ ล้านปีก่อนถึงปัจจุบัน) แบ่งเป็น ๒ ยุค คือ ยุคเทอร์เชียรี และยุคควอเตอร์นารี
ยุคเทอร์เชียรี (๕.๓ - ๑.๖ ล้านปี) ปรากฏอยู่ตามแอ่งที่ราบลุ่ม มีขนาดแตกต่างกันตามสภาพทางธรณีวิทยา เช่น แอ่งสะเดา และแอ่ง
สะบ้าย้อย จังหวัดสงขลา
ั
ุ
ี
่
ิ
่
ั
ั
็
้
้
ี
ั
์
่
่
ี
�
้
่
ยคควอเตอรนาร (๒ - ๑.๘ ลานป) เปนชนตะกอนรวนทยงจบตวไมแนน เกดจากการกระทาของแมนา และกระแสนาชายฝงทะเล จาแนก
ั
้
�
�
่
�
ได้เป็นหลายแบบ คือ ตะกอนตะพักลุ่มน�้า ประกอบด้วยชั้นตะกอนของกรวด ทราย ดิน ดินลูกรัง และคราบปูน ตะกอนตะพัก ลุ่มน�้านี้จะ
ปรากฏตามเชิงเขา และเนินเขาเตี้ยๆ ในจังหวัดสงขลา มีตะกอนที่ลุ่มน�้าขัง ได้แก่ ตะกอนที่สะสมตัวตามทะเลสาบ หนอง บึง เช่น หน่วยชั้น
ตะกอนสนามชัย เป็นตะกอนทราย และดินเหนียวที่สะสมตัว เนื่องจากถูกธารน�้าพัดพามา และในชั้นตะกอนดินเหนียวสีเทาอมฟ้า ที่มีเหล็ก
ออกไซด์ปะปนอยู่ด้วย ช่วยบ่งชี้ให้ทราบว่า เกิดมีขบวนการผุพังอยู่กับที่ในสภาพอากาศที่แห้งแล้งเป็นเวลานาน ในเขตพื้นที่อ�าเภอหาดใหญ่
มีชั้นกรวดขนาดใหญ่ วางตัวอยู่บนชั้นดินเหนียว
ปูมบ้ำนปูมเมือง
ั
สงขลาเป็นเมืองท่าทางฝั่งตะวันออกของภาคใต้ตอนล่างมาต้งแต่อดีต มีชุมชนโบราณ โบราณสถาน โบราณวัตถุ ขนบธรรมเนียมประเพณ ี
ปรากฏครั้งแรกในบันทึกของพ่อค้าและนักเดินเรือชาวอาหรับ - เปอร์เซีย ระหว่าง พ.ศ. ๑๙๙๓ - ๒๐๙๓ ในนามของเมืองซิงกูร์หรือซิงกอร่า
่
่
์
ในหนังสือประวัติศาสตรธรรมชาติและการเมืองแห่งราชอาณาจักรสยามเรียกชื่อเมืองสงขลาวา เมืองสิงขร จึงมีการสันนิษฐานวา สงขลา
เพี้ยนมาจากชื่อ สิงหลา (อ่านว่า สิง-หะ-ลา) หรือ สิงขร แปลว่า เมืองสิงห์ โดยพ่อค้าชาวเปอร์เซีย อินเดีย ระหว่างที่แล่นเรือมาค้าขายใน
ย่านน้ จากระยะไกลมองเห็นเกาะหนู เกาะแมวคล้ายกับสิงห์สองตัวหมอบเฝ้าบริเวณปากทาง
ี
เข้าเมืองสงขลา จึงเรียกเมืองนี้ว่า สิงหลา ส่วนคนไทยเรียกว่า เมืองสทิง เมื่อชาวมลายูเข้า
มาติดต่อค้าขายกับเมืองสทิง ก็เรียกว่า เมืองสิงหลา แต่ออกเสียงเพี้ยนเป็นส�าเนียงฝรั่งคือ
ี
�
ซิงกอร่า (Singora) นอกจากน้ยังมีอีกเหตุผลหน่งอ้างว่า สงขลาเพ้ยนมาจากคาว่า สิงขร แปล
ึ
ี
ว่า ภูเขา โดยดูจากลักษณะภูมิประเทศของเมืองสงขลาที่ตั้งอยู่บริเวณเชิงเขาแดง และต่อมา
่
ี
้
เจ้าเมองคนแรกของสงขลากยังไดรบพระราชทานนามว่า วิเชียรคีร ซงมความหมายสอดคลอง
ึ
็
ื
้
ั
ี
กัน
สงขลา เป็นเมืองท่มีเร่องราวสืบต่อกันมาต้งแต่สมัยก่อนประวัติศาสตร์ มีการค้นพบ
ื
ั
ี
หลักฐาน ร่องรอยทางสถาปัตยกรรมที่แสดงให้เห็นว่าเมืองนี้เคยเป็นศูนย์กลางการปกครอง
ดินแดนรอบๆ ทะเลสาบสงขลาในสมัยนั้น โดยพัฒนาเป็นหัวเมืองขนาดใหญ่ จัดให้มีการฝัง
�
หลักเมือง และได้ย้ายเมืองสงขลามายังฝั่งตะวันออกของแหลมสน "ตาบลบ่อยาง" คือเขต
เทศบาลนครสงขลาในปัจจุบัน
รัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ ๕ มีการปฏิรูปการปกครอง
�
้
ป้อมปืนปากนาแหลมทราย
ทรงจัดต้งมณฑลเทศาภิบาลข้น และส่งพระวิจิตรวรสาสน์ (ปั้น สุขุม) ลงมาเป็นข้าหลวงพิเศษ
ั
ึ
6
57-09-066_001-092 Songkhla_new20-01_A-SCG.indd 6 1/20/15 7:57 PM