Page 12 - ทรัพยากรการท่องเที่ยวไทยชุดภาคใต้ (สงขลา)

็
เสดจฯ ลงมาปราบปรามพมาไดแล้วกเสดจฯ เส้ง) ได้เป็นผู้รักษาราชการเมืองสงขลา
็
็
่
้
มาประทับท่เมืองสงขลา โปรดเกล้าฯ ให้ จนถง พ.ศ. ๒๓๖๗ พระบาทสมเด็จ-
ี
ึ
หลวงสุวรรณคีรีสมบัติเป็นพระยาสุวรรณ- พระพุทธเลิศหล้านภาลัย รัชกาลที่ ๒ ทรง
ึ
คีรีสมบัติ เจ้าเมืองสงขลา พระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้เล่อนข้นเป็น
ื
ิ
พ.ศ. ๒๓๓๔ โต๊ะสาหยิด หรือโต๊ะซา- พระยาวิเชียรคีรีศรีสมุทรวิสุทธ์ศักดามหา-
หยัด ผู้แสดงตนเป็นผู้วิเศษจากประเทศ สงครามรามภักดีอภัยพิริยบรากรมพาห ุ
อินเดียยุยงให้พระยาปัตตานียกทัพมาต ี ผู้ส�าเร็จราชการเมืองสงขลา
เมืองสงขลา แต่พระยาสงขลา (บุญหุ้ย) กับ พ.ศ. ๒๓๗๑ ตวนกูเดน บุตรชายของ
ิ
เจ้าพระยานครศรีธรรมราช (พัด) ร่วมกันตี เจ้าพระยาไทรบร (ตวนกปะแงรน) ได้คด
ุ
ู
ั
ี
�
กองทัพปัตตานีแตกพ่าย ทาให้พระยาสงขลา กบฏ และพากันหนีไปเกาะหมาก แล้วได้
ึ
่
ิ
้
ุ
(บญห้ย) ได้เลอนขนเป็นเจ้าพระยาอนท- ลอบเข้ามาชักชวนพรรคพวกในเมืองไทรบุร ี
ื
ุ
คีรีศรีสมุทรสงครามรามภักดีอภัยพิริย- กับหัวเมืองมลายูอื่นๆ ให้แข็งเมือง จากนั้น
�
บรากรมพาหุ เจ้าพระยาสงขลา และให้ยก ได้ยกกาลังเข้ายึดเมืองไทรบุรี ก่อนจะยกทัพ
วัดเกาะถ้�า
เมืองสงขลาข้นเป็นเมืองโทข้นตรงต่อ เข้าตีเมืองสงขลา โดยมีเจ้าพระยาพระคลัง
ึ
ึ

็
่
นายอากรรังนก เมื่อ พ.ศ. ๒๓๑๒ และเป็น กรุงเทพฯ โดยเมืองสงขลาได้ปกครอง (ดิศ บนนาค) เปนแมทัพใหญ่ไปปราบปราม

ุ
ู
ั
ื
ื
ั
เจ้าเมืองอีก ๘ ปี ต่อมาเมืองสงขลาก็ถูก หวเมองมลายทง ๗ ทแยกจากเมองปตตาน ี จนส�าเร็จ
ี
้
ั
่
ั
ื
ปกครองโดยเจ้าเมืองในตระกูล ณ สงขลา พ.ศ. ๒๓๕๕ เม่อเจ้าพระยาสงขลา พ.ศ. ๒๓๗๙ เมืองสงขลาฝงแหลมสน
่
ิ
ติดต่อกันถึง ๘ รุ่น ซึ่งเจ้าเมืองทุกคนต่าง (บุญหุ้ย) ถึงแก่อนิจกรรม หลวงนายฤทธ เริ่มมีปัญหาเกี่ยวกับสถานที่คับแคบ เพราะ
์
ั
ู
ี
วางรากฐานความเจริญในด้านต่างๆ ให้กับ (เถ้ยนจ๋งหรือเถ้ยนจ๋อง) บุตรของพระยา- มภเขากน อกทงยงกันดารนา ไม่สามารถ
�
ี
้
ี
้
ั
ั
้
ี
เมืองสงขลามากมาย อนันตสมบัติ (บุญเฮ้ยง) น้องชายเจ้าพระยา- ขยายเมืองได้ จึงต้องย้ายท่ต้งตัวเมืองจาก
ี
ี
ั
สงขลา (บุญหุ้ย) เป็นเจ้าเมืองสงขลา ต่อมา เดิมไปตั้งที่ต�าบลบ่อยาง
สมัยรัตนโกสินทร์ เมืองสงขลาได้ปกครองเมืองตรังกานู และ พ.ศ. ๒๓๙๐ พระบาทสมเด็จพระน่ง
ั
ระหว่ำง พ.ศ. ๒๓๒๗ - ๒๔๕๙ เมืองปัตตานีที่แยกออกเป็น ๗ หัวเมือง เกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ ๓ ทรงพระกรุณา
พ.ศ. ๒๓๒๗ พระบาทสมเด็จพระพุทธ- พ.ศ. ๒๓๖๐ พระยาสงขลา (เถี้ยนจ๋ง) โปรดเกล้าฯ ให้พระสุนทรนุรักษ์ (บุญสังข์ ณ
ี
ยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช รัชกาลที่ ๑ ทรง ถึงแก่อนิจกรรม พระสุนทรนุรักษ์ (เถ้ยน สงขลา) ผู้ช่วยราชการเมืองสงขลาเป็น
พระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้เจ้าพัด อุปราช
เมืองนครศรีธรรมราช บุตรเขยของ
เจ้าพระยานครศรีธรรมราช (หนู) เป็น
เจ้าพระยานครศรีธรรมราช (พัด) และทรง
ุ
พระกรณาโปรดเกล้าฯ ใหยกเมองสงขลาขน
ื
ึ
้
้
กับนครศรีธรรมราช
พ.ศ. ๒๓๒๘ เกิดสงครามเก้าทัพ เป็น
ศกสงครามทพม่ายกทพมาตหวเมองปักษ์
ี
ึ
ั
ั
ื
ี
่
ั
ุ
ใต้ของไทย มีหลวงสวรรณครสมบต ิ
ี
ี
(บุญหุ้ย) บุตรของเจ้าเมืองสงขลาได้ต้งค่าย
ั
เตรียมป้องกันเมืองอยู่ท่บ้านบ่อยาง ในขณะ พิพิธภัณฑ์คติชนวิทยา
ี
่
ทสมเดจพระบวรราชเจ้ามหาสุรสงหนาท
ิ
็
ี
9
57-09-066_001-092 Songkhla_new20-01_A-SCG.indd 9 1/20/15 7:58 PM